برنامه مراقبت جهانی وضعیت آب و هوا
هواشناسی مدرن برای پیش بینی وضعیت آب و هوا، به تبادل اطلاعات لحظه ای آب وهوا در سراسر جهان وابسته است. این برنامه به عنوان برنامه مرکزی برنامه های سازمان جهانی هواشناسی در سال ۱۹۶۳ بنیان نهاده شد و ترکیبی است از سیستم های دیدبانی، امکانات ارتباطاتی، پردازش داده ها و مراکز پیش بینی که به وسیله کشورهای عضو سازمان جهانی هواشناسی اجرا می شوند. هدف این برنامه قابل دسترس نمودن اطلاعات هواشناسی و زیست محیطی مورد نیاز در جهت ارائه خدمات کارامد در تمامی کشورها می باشد.
برنامه های زیر مجموعه برنامه مراقبت جهانی وضعیت آب و هوا عبارتند از:
-
سیستم دیدبانی جهانی (World Weather Watch Programme (WWW
سیستم دیدبانی جهانی، سیستم همکاری روش ها و امکانات، در جهت انجام دیدبانی های هواشناسی و دیگر دیدبانی های زیست محیطی در مقیاس جهانی در پشتیبانی از برنامه های سازمان هواشناسی جهانی است. این سیستم شامل سیستم های فرعی فضا پایه و سطح زمین عملیاتی قابل اطمینان است. سیستم دیدبانی جهانی دارای امکاناتی در زمین، دریا، هوا و فضا می باشد. این امکانات متعلق به کشورهای عضو سازمان جهانی هواشناسی بوده و توسط آنها اداره می شود. این کشورها، طبق توافقات صورت پذرفته، هریک عهده دار انجام برخی مسئولیت ها، در جهت منافع تمامی کشورها از این اقدامات یکپارچه می باشند.
-
سیستم ارتباطات جهانی (Global Telecommunication System)
سیستم ارتباطات جهانی و سیستم اطلاعات سازمان جهانی هواشناسی (GTS) ستون فقرات سیستم جهانی تبادل داده ها و اطلاعات در حمایت سیستمهای پیش آگاهی و خطرات چندگانه شامل تمامی داده های هواشناسی و مربوط به آن؛ آب و هوا، آب و اقلیم و تجزیه و تحلیل ها و پیش بینی ها؛ اخطاریه ها و اطلاعات مربوط به سونامی ها، و داده های پارامتری زلزله میباشد. سازمان جهانی هواشناسی در صدد است سیستم ارتباطات جهانی و سیستم اطلاعات خود را آن گونه بسازد تا سیستم اطلاعات سازمان جهانی هواشناسی (WIS)، ایجاد دسترسی سیستماتیک، بازیابی، انتشار و تبادل داده ها و اطلاعات تمامی برنامه های سازمان و برنامه های بین المللی مربوطه را حمایت نماید.
-
سیستم پیش بینی وپردازش داده های جهانی (Global Data-processing and Forecasting System)
هدف اصلی سیستم پیش بینی و پردازش داده های جهانی (GDPFS) آماده و قابل دسترس نمودن محصولات پیش بینی و داده های تجزیه و تحلیل شده هواشناسی، به مقرون به صرفه ترین شکل برای اعضای سازمان می باشد. طراحی، عملکرد، ساختار سازمانی و کارکرد این سیستم بایستی هماهنگ با نیازهای اعضا و توانایی آنان برای استفاده از آن باشد. این سیستم درسه سطح: مراکز جهانی هواشناسی (WMCs)، مراکز تخصصی هواشناسی منطقه ای(RSMCs) و مراکز ملی هواشناسی (NMCs) سازماندهی شده است که در سطوح جهانی، منطقه ای و ملی فعالیت می کنند.
-
برنامه پشتیبان مدیریت داده های برنامه مراقبت جهانی (WWW Data Management Support Programme)
برنامه پشتیبان مدیریت داده های برنامه مراقبت جهانی یکی از اجزای این سیستم است که تأمین کننده توابع حمایتی لازم برای مدیریت بجا و کارآمد داده ها و محصولات هواشناسی، به ویژه ارائه داده ها و فرا داده ها و هماهنگی در پایش کیفیت و قابل استفاده بودن آنها در این سیستم می باشد. قاعده اصلی در طراحی این برنامه یکپارچه نمودن امکانات سیستم دیدبانی جهانی (GOS)، سیستم ارتباطات جهانی و سیستم اطلاعات سازمان جهانی هواشناسی (GTS) و سیستم پیش بینی و پردازش داده های جهانی (GDPFS) در یک سیستم جامع، هماهنگ و کارآمد است. برنامه مدیریت داده های برنامه مراقبت جهانی یاری گر توسعه، اجرا و اداره سیستم اطلاعات سازمان جهانی هواشناسی (WIS) می باشد.
-
سیستم فعالیت های پشتیبان برنامه مراقبت جهانی شامل خدمات اطلاعات عملیاتی
هدف خدمات اطلاعات عملیاتی برنامه مراقبت جهانی وضعیت آب و هوا (OIS)، جمع آوری اطلاعات کامل و جدید پیرامون تسهیلات، خدمات و محصولات تولید شده در اثر فعالیت روزمره برنامه مراقبت جهانی و توزیع آن در میان اعضای سازمان می باشد.
-
برنامه ادوات و روش های دیدبانی(Instruments and Methods of Observation Programme)
برنامه ادوات و روش های دیدبانی (IMOP)، برنامه تنظیم کننده استانداردهای فنی، راهنمائی ها و دستورالعمل های کنترل کیفی، برای به کارگیری ادوات هواشناسی و روش های دیدبانی در جهت ترویج و توسعه مستند و استاندارد سازی آنها در مقیاس جهانی است.
-
اقدامات در زمینه واکنش های فوریتی(Emergency Response Activities)
برنامه اقدامات و واکنش های فوریتی سازمان جهانی هواشناسی (ERA)، در رابطه مستقیم با کاربرد تکنیک های مدل سازی پراکندگی های جوی ویژه در جهت پیش بینی و رهگیری پخش مواد مضر ناشی از صنعت هواپیمایی در بخش فوریت های زیست محیطی میباشد. این برنامه برای یاری رساندن به مراکز آبشناسی-هواشناسی ملی، آژانس های ملی مربوطه و سازمان های بین المللی وابسته در جهت پاسخگویی موثر در فوریت های زیست محیطی مربوط به انتشار مواد زیان آور ناشی از صنعت هواپیمایی در مقیاس کلان بنیان گذارده شده است. سازمان جهانی هواشناسی اجرا و نگهداری کننده سیستمی متشکل از هشت مرکز منطقه ای هواشناسی ویژه است که در هر زمان آماده ارائه پیش بینی های رایانه ای کاملاً تخصصی حرکت دراز مدت پرتوزائی های ناشی از صنعت هواپیمایی هستند. این مراکز ویژه در تمامی روزهای هفته و به شکل ۲۴ ساعته تمام مناطق جهان را پوشش داده و در مراکز هواشناسی ملی ذیل قراردارند:
– پکن (چین)
– اکستر (انگلستان)
– ملبورن (استرالیا)
– مونترال (کانادا)
– اوبنینسک (روسیه)
– توکیو (ژاپن)
– تولوز (فرانسه)
– واشنگتن (امریکا)
این سیستم همچنین دارای یک درگاه ارتباطی در افن باخ آلمان برای صدور اخطاریه و ایجاد ارتباط بلادرنگ بین مرکز فوریت ها و حوادث آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) و سازمان جهانی هواشناسی می باشد.
- اقدامات سازمان جهانی هواشناسی درقطب جنوب(WMO Antarctic Activities)
برنامه اقدامات سازمان جهانی هواشناسی در قطب جنوب (WMOAA)، هماهنگ کننده فعالیت های هواشناسی درحال اجرا توسط ملل و گروه ها در قطب جنوب است. این برنامه مطابق با چارچوب معاهده قطب جنوب، بر وجوه مشترک این فعالیت ها و برنامه های مربوطه سازمان جهانی هواشناسی، به ویژه برنامه مراقبت جهانی، و برآورده سازی احتیاجات خدمات هواشناسی و هم چنین پایش زیست محیطی و پژوهش های اقلیمی تمرکز دارد.
این برنامه درجهت ارائه خدمات آب، آب و هوایی، اقلیمی و زیست محیطی سودمند مربوطه به عموم مردم، دولت ها و دیگر کاربران و استفاده کنندگان در تمام نقاط دنیا، ازطریق ثبت و گزارش وضعیت آب و هوایی، اقلیمی و محیط زیست طبیعی مربوطه به همراه به کارگیری این داده ها در صدور پیش بینی های عملیاتی و ارائه هشدار و دیگر اطلاعات مربوطه و حفظ و ارتقاء سیستم ها در راستای تبادل اطلاعات، داده ها و محصولات هواشناسی مشارکت می نماید.
برچسب‌ها:آب و هوا, مراقبت جهاني
سید اسعد حسینی
علیرضا کربلائی
نادیا بابائی
عباسعلی داداشی رودباری
نویسنده: مهران فاطمی
مهران فاطمی دانشجوی دکترای آب و هواشناسی گرایش مخاطرات آب و هوایی دانشگاه یزد