عصر اهواز

سید ابوالفضل مسعودیان و محمد دارند

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی ارتباط بین دو الگوی دریای شمال -خزر و شرق اروپا- شمالشرق ایران با بسامد رخداد سرماهای فرین ایران زمین طی دوره سرد سال است. برای اجرای آن از دادههای میانگین دمای روزانه ی ۶۶۳ ایستگاه همدید و اقلیمی روی پهنه ایران طی بازه زمانی ۱۹۶۲/۱/۱ تا ۲۰۰۴/۱۲/۳۱ به مدت ۱۵۷۰۶ روز استفاده شد.

ارتباط بین رخداد سرماهای فرین هر یاخته در هر ماه از دوره سرد سال با دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمالشرق ایران به کمک روش همبستگی و رگرسیون خطی برآورد شد. به طورکلی نتایج این پژوهش نشان داد که رخداد سرماهای فرین نیمه غربی کشور ارتباط مستقیم و معنیداری با الگوی دریای شمال-خزر دارد. فاز مثبت الگوی دریای شمال-خزر منجر به افزایش رخداد سرماهای فرین در نیمه غربی کشور میشود. همچنین یافتهها بیانگر آن است که نقش الگوی شرق اروپا- شمالشرق ایران به مراتب بیشتر از الگوی دریای شمال- خزر است. به طوری که نه تنها گستره مکانی مناطق دارای ارتباط معنی دار بیشتر است، بلکه شدت ارتباط نیز به مراتب بیشتر است. به نظر میرسد با توجه به ویژگی های دو الگوی مورد بررسی، برای نیمه غربی کشور، بررسی ارتباط بین بسامد رخداد سرماهای فرین با الگوی دریای شمال- خزر و برای کل ایران، الگوی شرق اروپا- شمالشرق ایران نتایج بهتر و دقیقتری را برای توجیه بسامد رخداد سرماهای فرین نشان میدهد.

واژه های کلیدی: سرماهای فرین، الگوی دریای شمال-دریای خزر، الگوی شرق اروپا- شمالشرق ایران

منبع: مجله فیزیک زمین و فضا

دانلود مقاله