عصر اهواز

درحالی که تغییرات آب و هوایی به سختی گریبان زمین را گرفته، سازمان های مسئول حمایت از کشورهای آسیب پذیر با معضلی پیچیده مواجه شده اند.مشکل از این جا شروع می شود که هیچ اجماع بین المللی ای برای رده بندی کشورها از لحاظ ویرانی های احتمالی آینده در نتیجه تغییرات آب و هوایی وجود ندارد و منابع مالی برای کمک به کشورهای آسیب پذیر هم محدود است. در نتیجه اولویت بندی کشورها برای تخصیص کمک ها به موضوعی مهم و در عین حال پیچیده تبدیل شده است. بعضی از کشورها هم برای این که ثابت کنند بیش از دیگران آسیب پذیرند وارد نبردی با یکدیگر شده اند.

بسیاری از دانشمندان چین را به خاطر مستعد بودن در مقابل خشکسالی ها و توفان ها و نیز احتمال بالا رفتن سطح دریا بیش از دیگر کشورها در معرض تهدیدات ناشی از تغییرات آب و هوایی می دانند. اما وقتی پای تولید ناخالص داخلی به میان می آید بنگلادش که هم از تولید ناخالص داخلی کمی برخوردار است و در نتیجه با فقر دست و پنچه نرم می کند و هم درگیر مصیبت تغییرات آب و هوایی شده واجد شرایط ترین کشور برای دریافت کمک به نظر می رسد.

بعضی از کشورهای کوچک جزیره ای مثل «سشل» هم هستند که که درآمد متوسطی دارند اما تغییرات آب و هوایی به طورکلی موجودیتشان را تهدید می کند. در این میان کشورهایی نظیر کلمبیا و پاکستان هم مطرحند که همین حالا از فاجعه بروز سیلاب رنج می برند.

در حال حاضر راه علمی و ملموسی برای رتبه بندی بیش از ۱۰۰ کشوری که در برابر تغییرات آب و هوایی آسیب پذیرتر از دیگران هستند وجود ندارد. بنابراین قضاوت درباره این که چه کشوری بیش از دیگران مستحق قرار گرفتن در بالای فهرست دریافت کمک ها است مشکل است.

تا به امروز اقتصاددانان و مراکز مختلف اقتصادی جهانی کوشیده اند راه حلی برای این مشکل پیدا کنند. به این ترتیب که برای رده بندی کشورها مؤلفه هایی را درنظر گرفته اند. از جمله این مؤلفه ها می توان به میزان درگیر بودن یک کشور با فجایع ناشی از تغییرات آب و هوایی، میزان حساسیت یک کشور در مقابل آسیب ها به خاطر میزان فقر، تعداد جمعیت، وجود جنگ های داخلی، وابستگی به زراعت داخلی و پتانسیل تطبیق یافتن با شرایط اشاره کرد.

اما مسئولان کشورهایی که درگیر پیامدهای تغییرات آب و هوایی هستند به دلایلی کشور خود را محق تر از دیگران برای دریافت کمک می دانند. به عنوان مثال نمایندگان جزایر مارشال می گویند:« آن چه که بر همه چیز تفوق دارد تداوم حیات یک کشور است. ما فکر می کنم باید از کشورهایی شروع کرد که اگر سطح دریا بالا بیاید یا توفان ها و سونامی های بزرگ به وقوع بپیوندد موجودیتشان به خطر می افتد.» آنها از این بیم دارند که کشور مجمع الجزایریشن روزی در زیر امواج آب ناپدید شود.

اما به عقیده پاکستانی ها لازم است اثرات جهانی وقوع فاجعه در یک کشور بخصوصی در نظر گرفته شود. برای مثال منازعه بر سر آب بین پاکستان و هند می تواند طنینی جهانی بیابد. بنابراین لازم است به هردو کشور کمک کرد تا خودشان را با این شرایط وفق دهند.

مشاجره بر سر موارد مشکوک

در کنفرانس مربوط به پیمان کپنهاگ در سال ۲۰۰۹ جزایر در حال توسعه کوچک و آفریقایی ها آسیب پذیرتر از دیگران شناخته شدند. همین باعث ناخشنودی کشورهای آمریکای لاتین شد که عقیده داشتند تهدیداتی که برای کشورهایشان وجود دارد نادیده گرفته شده است.

البته در این لحظه پرداخت پول از سوی کشورها از همه قابل بحث تر است. چراکه صندوق سبزی که قرار بوده بیشتر ۱۰۰ میلیارد تعهد سالانه کشورها را در خود داشته باشد هنوز سازماندهی نشده و بدتر از آن کشورها هم تعهدات مالی خود را انجام نداده اند. بیشتر کشورها حتی تصمیم نگرفته اند که این پول را از کجا بیاورند.

منبع: http://www.scientificamerican.com/article.cfm?id=which-nations-most-risk-climate-change