عصر اهواز

برخی از دوستان همواره این سوال برایشان پیش می آید که به کدام مدلها در پیش بینی اعتماد کنند یا اینکه کدام مدل دقیقتر است.برای پاسخ دادن به این سوال لازم دانستم توضیحات اجمالی در خصوص مدلها را خدمت دوستان عرض کنم.تمام  محققین و متخصصین در امر آب و هوا تلاششون همواره بر این بوده است  که بتوانند رفتار جو را به بهترین شکل ممکن شبیه سازی نمایند تا بوانند تغییرات آتی رفتارآن را پیش یابی کنند.

لذا بدین منظوراز مدلهای دینامیکی بهره می برند. اما این مدلهای دینامیکی به دلایل زیاد نمی توانند بطور کامل رفتار جو و خیلی از عوامل تاثیر گذار برجورا کاملا شبیه سازی نمایند وعمدتا رفتار جو و عوامل تاثیر گذار را ساده سازی می کنند که با واقعیت طبیعی اختلاف دارد. از طرفی هم معادلات جو از نوع غیر خطی بوده که همواره محاسبه و حل آنها با خطا همراه است. بطور کلی مدلها از دو خطای سیستماتیک (منظم)و تصادفی برخوردارند. لذا بواسطه روشهای مختلفی که وجود دارد کاهش خطای سیستماتیک تا حدودی اماکان پذیر است اما مرتفع نمودن خطاهای تصادفی همانطوریکه از اسمش پیداست کاری سخت ترو غیر ممکن است .

در حال حاضر اکثر مدلهای کوتاه مدت و میان مدت و حتی بلند مدت علارغم موارد یاد شده با درصد قابل قبولی رفتار جو را برای آینده شبیه سازی می کنند. اما این مدلها بواسطه وجود خطاهای مذکور خام هستند و برای اینکه به واقعیت نزدیکتر شوند نیاز به کم کردن خطاهای حداقل سیستماتیک دارند.

از طرفی چالش و مشکل دیگری که فراروی محققین این امر وجود دارد تغییرآنی و ناگهانی جو است . همه مدلهای دینامیکی بواسطه خوراک اولیه (داده های واقعی), جو آتی را شبیه سازی می کنند و با تغییر این داده ها قطعا شبیه سازی جوی که قبلا شبیه سازی کرده اند تغییر خواهد کرد. بنابراین برای مدلهای کوتاه مدت و میان مدت با فاصله زمانی یک روزه و برای مدلهای ماهیانه و بلند مدت با فاصله ۱۰الی ۱۵ روز نیازمند بروز شدن دارند.

درکنار پیش بینی های مدلهای دینامیکی بلند مدت می توان از مدلهای آماری وتغییرات شاخصهای دور پیوندی بهره گرفت اما مدلهای دینامیکی از دقت بالاتری برخوردارند. واقعیت این است که تغییر رفتار آنی جو بنابر دلایل و تاثیر عوامل مختلف همواره وجود دارد وکاری از دست بشر بر نمی آید اما با کم کردن خطاهای سیستماتیک می توان مدلها را کمی با واقعیت منطقه سازگار تر کرد. با توجه به صحبت های گفته شده غالب مدلهای دینامیکی مشخصا در خصوص منطقه بارشی اتفاق نظر داردند, اما برخی در خصوص میزان بارش اختلاف نظر دارند.

بارش به عواملی مثل دما و صعود و رطوبت وهسته های تراکم بستگی دارد لذا چون دارای فراینده پیچیده ایی است همواره پیش بینی میزان آن با چالش همراه است. از جمله عوامل تاثیر گذار در میزان بارش عوامل محلی است .

 نتیجه:

۱- تغییرات آنی و ناگهانی جو همواره چالشی فراروی محققین امر آب و هوا بوده و هست و خواهد بود.

۲- خطاهای منظم مدلهای پیش بینی قابل کم شدن اما خطاهای تصادفی غیر ممکن.

۳- غالب مدلهای کوتاه مدت تا مدت ۲ و حتی ۳ روزه با درصد بالایی با در نظر گرفتن شرایط محلی قابل اعتمادهستند.

۴- مدلهای ماهیانه وبلند مدت بواسطه چشم پوشی از جزئیات رفتار جو در بهترین شرایط بیش از ۷۰درصد قابل اعتماد نیستند.

۵- مشکل مشترک همه مدلهای (کوتاه مدت – میان مدت – ماهیانه یا بلند مدت )تغییرات رفتار جو با گذشت زمان است که  باعث تغییر در شبیه سازی فعلی جو خواهدشد.بنابراین نیازمند بازنگری و بروز شدن دارند.

منبع: وبلاگ رحمن پرنو