گزارش هواشناسی شش سیاره فراخورشیدی
تیمی از دانشمندان با استفاده از دادههای تلسکوپ فضایی کپلر توانستهاند گزارش هواشناسی شش سیاره را ارائه کنند.
به گزارش سرویس علمی ایسنا، محققان دانشگاههای تورنتو، یورک و کوئینز بلفاست موفق به کشف شواهدی از چرخههای روزانه آبوهوایی در سیارات فراخورشیدی شدند که مراحل مختلف را به نمایش گذاشتهاند.
در میان یافتههای این دانشمندان، نشانههایی از صبحهای ابری در چهار سیاره و بعدازظهرهای صاف و بدون ابر در دو سیاره وجود دارد.
گزارش هواشناسی در این سیارات با اندازهگیری تغییرات در زمان گردش آنها به دور ستارگان میزبان و شناسایی چرخه شبانهروزی آنها انجام شده است. محققان، هر کدام از سیارات را در زمان ورود به مراحل مختلف که بخشهای گوناگون از سطح آنها توسط ستاره میزبان روشن میشد، بررسی کردند.
سیارات مورد بررسی شامل کپلر-۷b در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری، کپلر-۸b در فاصله ۵۸۰ سال نوری، کپلر-۱۲b در فاصله ۱۹۵۷ سال نوری، کپلر-۱۴b در فاصله ۷۹۵ سال نوری، کپلر-۷۶b در فاصله ۲۰۰۰ سال نوری و HAT-P-7b در فاصله ۱۰۴۴ سال نوری از زمین بودهاند.
از آنجایی که این سیارات در فاصله بسیار نزدیکی از ستاره خود قرار دارند، انتظار میرود که مانند بسیاری از اجسام درون منظومه شمسی، بصورت خلاف جهت ساعتگرد گردش میکنند. این امر باعث حرکت سطح سیاره به سمت شرق شده و از این رو بادهای جوی آن نیز به سمت شرق میوزند.
در نتیجه، ابرهایی که در سمت شب سیاره به دلیل سردتر بودن دما شکل گرفتهاند، به بخش صبحگاهی سیاره وزیده میشوند. این ابرها سپس توسط بادها در سمت روز سیاره منتقل و پراکنده شده که بعدازظهری صاف و خالی از ابر را برای آن باقی میگذارد.
این بادها همچنین باد گرم را از خط نصفالنهار به سمت شرق حرکت داده و منجر به افزایش دما در بعدازظهر میشود.
برای چهار سیاره کپلر-۷b، کپلر-۸b، کپلر-۱۲b و کپلر-۱۴b، محققان توانستند روشنایی بیش از حدی را در دادههای کپلر مشاهده کنند که با زمانی که بخش صبحگاهی سیاره قابل مشاهده بود، مرتبط است.
محققان برای دو سیاره کپلر-۷۶b و HAT-P-7b در ساعت عصر آنها این روشنایی بیش از حد را مشاهده کردند.
به گفته ستارهشناسان، این نور بیش از حد در دو سیاره بسیار داغ مذکور میتواند توسط انتشار حرارتی توضیح داده شود. احتمالا بر روی این دو سیاره، بادها به انتقال گرما به سمت عصرگاهی سیاره پرداخته و منجر به روشنایی بیش از حد آن شدهاند.
بیشتر سیارات مورد بررسی در این تحقیق بسیار داغ و بزرگ بوده و دمای آنها بیشتر از ۱۶۰۰ درجه سلسیوس با اندازه مشابه با مشتری است.
نویسنده: سید اسعد حسینی
دکتری اقلیم شناسی از دانشگاه محقق اردبیلی