عصر اهواز

این مدلها که مدلهای بسیار پیشرفته ای را در بر می گیرند، اساساً بر مبنای مدلهای فیزیکی مانند دینامیک اتمسفر استوار میباشند. بنابراین جهت انتقال گرد و غبارها لازمست شرایط جوی خاص بوجود آورنده‌ی گرد و غبار، انتشار، انتقال و فرونشست این پدیده مورد بررسی قرار گیرد. از جمله مهمترین مدلهای مورد استفاده در مطالعه‌ی گرد و غبارها، شناسایی مناطق خاستگاه و پیش‌بینی آنها می‌توان به‌مدلهای: MM5 ، RegCM ، HYSPLIT، WRF ، CALIPSO، COAMPS، NAPPS، DREAM و … اشاره نمود. مدل MM5 در واقع پنجمین تولید مدل مقیاس متوسط NCAR است که آخرین مجموعه از مدلهای مقیاس متوسط است (NCAR, 2004). این مدل دارای سه قسمت اصلی بوده که قسمت اول مربوط به وارد کردن داده‌های فیزیکی مانند توپوگرافی و کاربری اراضی، قسمت دوم مربوط به وارد کردن شبکه‌ی مختصات مورد نظر و قسمت سوم داده‌های مشاهداتی وارد می‌شوند. این مدل در مطالعه¬ی گرد و غبارها با استفاده از پارامترهای هواشناسی مربوطه نتایج خوبی ارائه می‌دهد. مدل RegCM نیز براساس مدل آب و هوایی مقیاس مزو معروف به مدل MM4 و سپس MM5 توسط مرکز ملی تحقیقات اتمسفر دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا در اواخر دهه‌ی هشتاد تولید شد (ICPT, 2004). مدل سازی انجام شده‌ی گرد و غبار با استفاده از مدل RegCM نتیجه‌ی بسیار خوبی را در مقایسه‌ی با داده‌های مشاهداتی ارائه می‌نماید و بنابراین از نظر عملی می‌تواند به عنوان یک مدل پیش¬بینی مناسب مورد استفاده قرار گیرد. مدل‌جوی WRF (مدل پیش‌بینی عددی وضع هوا) مدلی جامع در شبیه‌سازی فرایندهای هواشناسی می‌باشد و با استفاده از این مدل پدیده¬های هواشناسی از جمله گرد و غبارها مورد مدلسازی قرار گرفته و خروجی‌های مدل با تمرکز ذرات گرد و غبار و میدانهای جریان بررسی می‌شود. مدل HYSPLIT (کاربرد در اداره‌ی ملی جو و اقیانوس آمریکا) نیز برای شبیه‌سازی خطوط سیر گرد و غبار و شناسایی مناطق خاستگاه و همچنین مناطق تحت تأثیر به کار گرفته می‌شود. مدل HYSPLIT، مدلی دوگانه‌ برای محاسبات خط سیر حرکت گرد و غبار، پراکنش و شبیه‌سازی ته‌نشینی آن با استفاده از از رویکرد های ذرات است. در این مدل محاسبه¬ی مسیر و غلظت آلاینده با استفاده از حداقل پارامترهای هواشناسی انجام می‌گیرد. روش محاسبه‌ی مدل، ترکیبی میان دیدگاه های اویلری و لاگرانژی است و به همین دلیل HYSPLIT را مدلی دوگانه می‌نامند. مدل CALIPSO برای بررسی گسترش قائم ذرات گرد و غبار و ابر کاربرد فراوانی دارد. همچنین کاهش دمای ناشی از وجود لایه‌ی گرد و غبار در جو با استفاده از این مدل قابل بررسی می‌باشد. بررسی گسترش قائم گرد و غبار در این مدل با استفاده از طول موجهای لیداری و بررسی تأثیر گرد و غبار بر دمای سطحی با استفاده از طول موج مادون قرمز در محدوده ی ۰۵/۱۲ میکرون صورت می‌گیرد. مدل COAMPS نیز برای پیش‌بینی سرعت باد و همچنین رخدادهای گرد و غباری به کار گرفته می‌شود. این مدل وابسته به آزمایشگاه تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا بوده که در مونتری کالیفرنیا مستقر می‌باشد. همچنین مدل NAAPS (سیستم پیش بینی و تجزیه و تحلیل هواویزهای نیروی دریایی) متعلق به مرکز تحقیقاتی نیروی دریایی آمریکا (NRL) در مونتری کالیفرنیا مستقر بوده و برای پیش‌بینی توزیع سه بعدی گرد و غبار، سولفات و هواویزهای دود، جهت کره‌ی زمین و منطقه‌ی جنوبغربی آسیا راه‌اندازی شده‌است. این مدل امکان بررسی دقیق و شبیه‌سازی حرکت گرد و غبار، جهات اصلی باد و تعیین مناطق خاستگاه گرد و غبار را فراهم می‌نماید. از دیگر مدلهای شبیه‌سازی پراکنش، خط سیر و ته نشست کاربردی در زمینه‌ی مدل‌سازی گرد و غبار منطقه‌ای و جهانی می‌توان به SKIRON (کاربرد در دانشگاه ملی آتن)، DREAM (کاربرد در مرکز سوپر کامپیوتینگ بارسلونا) FLEXPART (انستیتو تحقیقات هوای نروژ) اشاره کرد که نقش بسزایی در ابعاد عملیاتی و مدیریتی (به منظور تحلیل و پیش‌بینی رویدادهای گرد و غباری) و ابعاد تحقیقاتی ایفا می‌کنند.