عصر اهواز

در همه مطالعات همدید، دو رویکرد اصلی برای طبقه بندی وجود دارد . این دو رویکرد را می توان رویکرد گردشی به محیطی و محیطی به گردشی نامید. تفاوت این دو رویکرد با یکدیگر در روشی است که الگوهای گردشی و محیط سطحی با یکدیگر مرتبط می شوند. در رویکرد گردشی به محیطی داده های محیطی بر اساس الگوهای گردشی ارزیابی می شوند ولی در رویکرد محیطی به گردشی الگوهای گردشی باید معیارهایی که بر اساس متغیرهای محیطی تعیین می شوند را تامین کند.

در رویکرد گردشی به محیطی محقق طبقات همدید را را تشکیل داده و رابطه آن را با یک منطقه بررسی می کند. این طبقه بندی نسبتا کلی است و نوعا نماینده همه گردش های جوی حاکم بر قلمرو مورد بررسی در تمام طول دوره آماری است. هر چند اعتقاد بر این است که داده های همدید بر متغیرهای محیطی مختلف اثرات متفاوتی دارند و از این جهت باید داده های مناسب را انتخاب کرد ولی قاعده معینی که مبتنی بر شرایط محیطی باشد برای انتخاب آن دسته از داده های گردشی که باید در جریان طبقه بندی به کار روند وجود ندارد. به عبارت دیگر طبقه بندی داده های گردشی تقریبا مستقل از پاسخ محیطی مورد بررسی است.

مثلا فرض کنید محقق می خواهد رابطه میان اوزون سطحی با گردش جوی را بررسی کند. اگر این محقق ابتدا تیپ های هوای منطقه را طبقه بندی کند و پس از آن رابطه این طبقات را با روزهایی که غلضت اوزون بالا بوده به دست آورد در واقع او از رویکرد گردشی به محیطی استفاده کرده است.

بر خلاف این رویکرد در رویکرد محیطی به گردشی محقق الگوهای گردش جو را بر حسب شرایط محیطی خاصی که در سطح رخ می دهد تعیین می کند. در این رویکرد محقق مبنای شرایط محیطی معیارهایی برای وارد کردن داده های گردشی در فرایند طبقه بندی بنا می کند.

به این ترتیب طبقات همدید مستقل از پاسخ محیطی مورد بررسی نیستند. مثلا در یک تحقیق فرضی که محقق تنها آن دسته از گردشهای جوی را در طبقه بندی وارد می کند که همزمان با آن منطقه دارای غلظت اوزون سطحی بیش از ۱۲۰ جز در میلیارد بوده است در واقع محیط سطحی است که تعیین می کند کدام داده های همدید را باید انتخاب کرد.

منبع: کتاب اقلیم شناسی همدید و کاربرد آن در مطالعات محیطی ،نوشته برنت یارنال