امروز:چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت , ۱۴۰۳
زمان انتشار : جمعه, مهر 11ام, 1393 | پرینت مطلب |مهران فاطمی| بازديد: 621 بار

دماهای بالاتر از نرمال در استراتوسفر زیرین، احتمال پدیده بلاکینگ (Blocking) را در زمستان آتی افزایش می دهد.

در تصویر زیر، خط قرمز دماهای رخ داده در سطح ۷۰ هکتوپاسکال استراتوسفر، بین خطوط مدار ۶۵ تا ۹۰ درجه شمالی را نشان می دهد. خط چین سبز رنگ، میانگین دما برای سری زمان های معین می باشد، این در حالی ست که خطوط پیرامونی خاکستری، بیانگر رکود دماهای بالا و پایین استراتوسفری برای هر دوره زمانی معین، در خلال رکورد چند دهه گذشته را نشان می دهند.

http://climatology.ir/wp-content/uploads/2014/10/528616968328476310072.png

به رکورد اخیر دماها توجه کنید، ما در شرایط گرمتر از نرمال واقع شده ایم، بطوریکه در طی هفته های اخیر، بارها خط قرمز رنگ به سوی فرانرمال دمایی قرار گرفت. به نظر می رسد، گرمایش امسال (۲۰۱۴) در سطح ۷۰ هکتوپاسکال قدری بیش از سال گذشته غالب بوده ست، بطوریکه شما می توانید این امر را درست در جانب چپ مرکز تصویر فوق مشاهده نمائید.

چرا این شرایط برای زمستان آتی حائز اهمیت می باشد؟ دماهای فرانرمال در استراتوسفر، یک پتانسیل مضاعف در جهت شکل گیری پرارتفاع پایدار برفراز مدار قطب شمال و عمده ناحیه عرض بالا محسوب می گردد. ورتکس قطبی، یک سامانه کم فشار قوی از هوای سرد واقع شده در سرتاسر تروپوسفر و استراتوسفر بوده که می تواند در برهه های زمانی که استراتوسفر سردتر از نرمال می باشد، نیرومند شده و در طی چیره گرمایش آن،‌ تضعیف گردد.

هنگامی که گرماش غالب می گردد، ساختار قوی پر ارتفاع می تواند، نواحی شمالی را از عرض های سطوح پایین تا به سوی قطب جدا کرده، سبب اختلال در ورتکس قطبی شود. هنگام این امر، نواحی از ورتکس می تواند جدا شده و به عرض های پایین تر مهاجرت نماید (همانطور که ما در خلال زمستان گذشته مشاهده کردیم)، یا کل ناحیه ورتکس به سمت جنوب جابجا شود. اگر پر ارتفاع برای دوران زمانی طولانی در اطراف قطب شمال باقی بماند، می تواند بعنوان پر ارتفاع “بند آئی” در پی الگوی بلاکینگ بر سر راه جریانات غربی مانع ایجاد کرده، جریانات غربی را کند، متوقف و یا معکوس (شرق به غرب) نماید.

http://climatology.ir/wp-content/uploads/2014/10/553940017020608744232.png

 

هنگامی که ما دماهای بالای نرمال را به سبب تاثیر گذاری آن بر سطح قطب شمال، مشاهده می کنیم، احتمال پر ارتفاع پایدار افزایش می یابد. نمودار بالا دماهای رخ داده مدار ۸۰ درجه شمالی (۸۰th parallel) از نخستین روز سال تا به امروز را به ما نشان می دهد. همانطور که در طول تابستان خط قرمز رنگ پایین خط سبز بعنوان میانگین دما قرار دارد، ما در این برهه شاهد تداوم دماهای پایین تر از نرمال بوده ایم.

در ۲ ماهه گذشته، دماهای مدار ۸۰ درجه شمالی به طور دوره ای بالاتر از نرمال باقی بوده، تنها برای برهه های کوتاهی به میانگین رسید. مشاهده اخیر نشان می دهد دماها افت می کنند، اما ناهنجاری هنوز برای این موقع از سال بالای نرمال می باشد.

بعنوان خلاصه موارد فوق، دماهای بالاتر از هنجار در سرتاسر استراتوسفر و تروپوسفر، منجر به افزایش احتمال پدیده بند آئی (Blocking) پر ارتفاع در عرض های شمالی طی زمستان پیشرو خواهد شد، که می تواند منجر به افزایش احتمال زمستان سرد در آمریکای شمالی گردد.

 

گرمایش ضعیف استراتوسفری مبین زمستان آشفته پیشروست

به نظر می رسد، اولین رویداد مهم گرمایش استراتوسفری در نیمکره شمالی در حال رخداد بوده که می تواند یک علامت باشد، برای اینکه چه شرایطی پیش روی زمستان امسال ست.

 

 

 

انیمیشن بالا ناهنجاری های دما سطح ۱۰ هکتوپاسکال استراتوسفر سرتاسر جهان، در طول ماه اخیر را نشان می دهد. نیمکره جنوبی در پایانِ بیش از یک رویداد ناگهانی استراتوسفری (SSW) بوده ست، اما ما در برهه فعلی به نیمکره شمالی متمرکز می شویم.

به آنچه که در طول روزهای اخیر بر فراز کانادا و گرینلند روی داده ست، نگاه کنید. ما هجوم شمال سوی ناهنجاری های فرانرمال دما را از کانادا به سوی گرینلند و سپس اکنون سرتاسر قطب شمال شاهد بودیم. در زمستان، هنگامی که این وقایع حادث می شوند، رخداد سرمایش ممکن ست در عرض های پایین تر، حدود ۴-۲ هفته پس از این رویداد، انتظار رود. این گرمایش بسیار کوچک بوده، بنابر این انتظار هر گونه سرمایش معنی دار ناشی از آن نمی رود.

 

 

اگر ما به همان انیمیشن نگاه کنیم، در سطح ۵۰ هکتوپاسکال استراتوسفر (به طور کل میانه استراتوسفر) نیز، همچنان نواری از گرمایش رانده شده به سوی شمال از کانادا به گرینلند و به واقع گسترش غربسو به سوی آرام بطوریکه گرمایش به سوی قطب رانده می شود را مشاهده می کنیم. حضور این گرما در سراسر استراتوسفر فوقانی و تحتانی به معنای تنها یک رویداد گرمایش نیست، اما برای دوران ابتدائی فصل رخداد گرمایش استراتوسفری، تا حدی مهم می باشد.

همه اینها ممکن ست اشاره به چگونی شرایط زمستانی باشد که ما در این فصل مشاهده خواهیم کرد. اکنون که استراتوسفر تا حدی نسبت به هجوم هوای گرم واکنش نشان می دهد، آن می تواند به معنای این باشد که، ورتکس قطب شمال تروپوسفر و استراتوسفر، ممکن ست به طور معنی داری طی زمستان پیشرو ضعیف شده، احتمالا منجر به فراوانی بیشتر وقوع شرایط زمستانی شود. احتمال تضعیف ورتکس قطبی به جهت نامطلوبی بادهای استراتوسفری برای شکل گیری یک ورتکس قطبی قوی، افزایش می یابد.

منبع:

http://theweathercentre.blogspot.de

ترجمه: مهرداد شهبازی(irmancy.ir)



مطالب مرتبط








avatar

نویسنده: مهران فاطمی

مهران فاطمی دانشجوی دکترای آب و هواشناسی گرایش مخاطرات آب و هوایی دانشگاه یزد