عصر اهواز

برف بعنوان یکی از انواع بارشهای مطرح در مناطق سردسیر بوده که بارش آن دارای فواید زیادی برای جوامع می­باشد. تغذیه منابع آب، سدها، آب­های سطحی و زیرزمینی، تعدیل آب­وهوا، حمل و نقل، کشاورزی، توریسم و اکوتوریسم از مهمترین عواملی هستند که بطور مستقیم از برف تأثیر می­پذیرند. شناخت خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژی برف ما را در درک هر چه بهتر برف یاری می­دهد. کشور ایران دارای اقلیمهای مختلفی بوده و در مناطق بسیاری از آن برف بارش غالب می­باشد. از طرف دیگر، تغذیه منابع آب اکثر سدهای کشور از جمله سدهای کارون ۴، لتیان، دِز و بسیاری دیگر از آنها از مناطق و حوضه­هایی تامین می­شود که برفگیر بوده و بارش غالب آنها برف می­باشد. این امر می­طلبد که شناخت دقیقی از هیدرولوژی برف داشته باشیم. از طرف دیگر نبود منبع علمی مناسب به زبان فارسی در مورد برف مترجمین را بر آن داشت تا برای رفع این نقیصه کتاب حاضر را ترجمه نموده و در اختیار محققین و دانشجویان قرار دهند. کتاب حاضر نوشته دو تن از هیدرولوژیست­های مطرح برف (دیوید آر دِوال از دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا و آلبرت رانگو از وزارت کشاورزی ایالات متحده) می­باشد. در فصل اول به بحث مقدماتی در باب اهمیت و شناخت هیدرولوژی برف و همچنین تاریخچه­ای از این موضوع پرداخته شده است. در فصل دوم به بحث پیرامون اقلیم­شناسی و پراکنش برف پرداخته شده است. وضعیت و موقعیت توده برف عنوان فصل سوم می­باشد که به بحث پیرامون تغییرات فیزیکی داخل برف و دگرگونی­های درون آن می­پردازد. از آنجا که بررسی برف نیازمند اندازه­گیری و سنجش آن می­باشد فصل چهارم به این امر می­پردازد. ابزارها و تکنیک­های مورد استفاده در اندازه­گیری برف به تفصیل موضوع فصل چهارم می­باشد. امروزه استفاده از داده­های ماهواره­ای در علوم محیطی و مهندسی کاربرد گسترده­ای پیدا نموده است که برف نیز این امر مستثنی نیست، به این دلیل تکنیک­ها و راهکارهای استفاده از داده­های سنجش از دور و ماهواره­ای در بررسی هیدرولوژی برف موضوع فصل پنجم کتاب می­باشد که دیدگاه جدیدی در شناخت برف ارائه نموده است. تحلیل و بررسی شناخت هیدرولوژی برف مستلزم شناخت رفتار تبادل انرژی در داخل برف می­باشد به همین منظور در فصل ششم به بحث پیرامون روش­های تبادل انرژی بین برف و بیرون و داخل برف پرداخته شده است. همانگونه که در متن کتاب خواهید دید عوامل متعددی بر هیدرولوژی برف تأثیر می­گذارند که مهمترین آن­ها پستی و بلندی و پوشش­های گیاهی است. بحث فصل هفتم تأثیر پوشش جنگلی و توپوگرافی بر تبادل گرمایی در برف و در نتیجه هیدرولوژی برف می­باشد. علاوه بر شناخت خصوصیات فیزیکی برف، شناخت خصوصیات شیمیایی برف نیز برای درک سازوکارهای ذوب و انجماد برف ضروری است. عواملی مثل آلاینده­ها، هواویزها و . . . بر ناخالصی برف افزوده و فرآیندهای ذوب و انجماد برف را تحت تأثیر قرار می­دهند. برای درک این موارد مطالعه فصل هشتم ضروری بوده و پیشنهاد می­گردد. بعد از مطالعه فصول اول تا هشتم اطلاعات جامعی از خصوصیات برف و عوامل مؤثر بر آن توسط خواننده بدست می­آید. در ادامه به بحث­های کاربردی برف پرداخته می­شود. به این دلیل در فصل نهم فرآیند رواناب حاصل از ذوب برف مورد بررسی قرار می­گیرد. در فصل دهم مدل­های مورد استفاده در مطالعات هیدرولوژی برف مورد بحث قرار گرفته است. یکی از مدل­های کاربردی در مطالعات هیدرولوژی برف که به طور گسترده مورد استفاده قرار گرفته است مدل SRM یا مدل رواناب حاصل از ذوب برف است که به طور مفصل در فصل یازدهم به آن پرداخته شده است. در نهایت در فصل دوازدهم مدیریت برف در مناطق و شرایط مختلف مورد بحث قرار گرفته و اطلاعات جامعی را به خواننده ارائه نموده است.

این کتاب از طریق انتشارات جهاد دانشگاهی به چاپ رسیده و در اختیار اساتید، دانشجویان و محققان قرار داده شده است.

Principles of Snow Hydrology.Chapter 1 and references