امروز:سه شنبه, ۲۹ اسفند , ۱۴۰۲
زمان انتشار : یکشنبه, اسفند 10ام, 1393 | پرینت مطلب |مهران فاطمی| بازديد: 1,268 بار

تشریح وضعیت شاخص های پیوند از دور و الگوی های جوی یکماه آینده ۴

شاخص نوسان MJO

بر طبق آخرین اندازه گیری های انجام شده تا ۶ بهمن ۹۳ موقعیت شاخص در فاز ۷ ضعیف قرار داشته ست که بیانگر استقرار منطقه همرفت در غرب اقیانوس آرام می باشد. در این وضعیت ناحیه همرفت بر روی حومه دریای سرخ و جنوب ایران تقویت را نشان می دهد.

شکل 1. وضعیت بازتابش تشعشعات طول موج بالا (OLR) و مولفه باد مداری طی فاز 7 شاخص MJI برای سه ماهه ژانویه الی مارس

 

تمایل مادن جولیان به باقی ماندن در حالت ضعیف

مدل های آب و هوایی ۲ سناریو احتمالی برای وضعیت MJO طی هفته پیشرو ارائه دادند:

  • نخست، که محتمل تر می باشد، MJO طی ۲ هفته آینده در وضعیت ضعیف باقی مانده و یا غیر قابل تشخیص خواهد بود، از اینرو به نظر نمی رسد تاثیری در الگوهای آب و هوایی ناحیه حاره داشته باشد.
  • دومین سناریو تقویت مجدد MJO بر روی قاره دریایی (Maritime Continent) ظرف مدت ۷ الی ۱۰ روز آینده می باشد و بنابر این احتمال تقویت همرفت و فعالیت سایکلون های حاره افزایش می یابد.

 

دسته مدل های دینامیکی (Dynamical MJO Forecasts)

در پیش بینی های انجام شده بر اساس مدل GEFS وضعیت نوسان MJO عمدتا در حالت تضعیف شاخص قرار داشته لذا تاثیرات این پدیده بر روی آب و هوای منطقه خاورمیانه و ایران قابل توجه نخواهد بود:

 

شکل 2. مقادیر مشاهده شده و پیش بینی نوسان MJO مدل GEFS

بر طبق این پیش بینی وضعیت همرفت و بازتابش تشعشعات طول موج بلند ساطع شده از سطح نواحی منطقه حاره بدین شکل پیش بینی می شود:

در نواحی آبی رنگ ناهنجاری منفی (OLR) تقویت همرفت و در نواحی نارنجی ناهنجاری مثبت (OLR) سرکوب همرفت و افزایش ساعات آفتابی نسبت به نرمال پیش بینی می شود.

 

شکل 3. ناهنجاری بازتابش تشعشعات طول موج بالا (OLR) طی 15 روز آینده طبق خروجی مدل GEFS
شکل ۳٫ ناهنجاری بازتابش تشعشعات طول موج بالا (OLR) طی ۱۵ روز آینده طبق خروجی مدل GEFS

 

دسته مدل های آماری (Statical MJO Forecasts)

طبق مدل های آماری نیز وضعیت شاخص MJO تا میانه اسفند ماه در حالت ضعیف خود بسر خواهد برد. این مدل پیشنهاد می کنم که نوسان مذکور می تواند از حالت تضعیف خود از اواسط اسفند ماه فاصله بگیرد و با تقویت موقعیت خود در فاز ۳ مجددا تاثیرات خود را بر روی آب و هوای ناحیه حاره و جنب حاره افزایش دهد.

 

شکل 4
شکل ۴٫ شکل ۲٫ مقادیر مشاهده شده و پیش بینی نوسان MJO دسته مدل های آماری

 

خروجی مدل های آماری وضعیت ناحیه همرفت بر روی منطقه حاره و جنب حاره را در ارتباط با نوسان MJO ضعیف پیش بینی می کنند. از اواسط ماه جاری علایمی از تقویت مجددا ناحیه مذکور در مناطق تحت تاثیر دیده می شود.

 

vypjfnb6
شکل ۵٫ ناهنجاری بازتابش تشعشعات طول موج بالا (OLR) طی ۱۵ روز آینده طبق خروجی مدل های آماری

 

 شاخص های NAO/AO و PNA

AO در حال حاضر در وضعیت مثبت خود قرار دارد. اساسا بدلیل وقوع فاز NAO، عمدتا ارتفاع ژئوپتانسیل پایین تر از نرمال سراسر شمال اقیانوس اطلس شمالی و ارتفاع ژئوپتانسیل بالاتر از نرمال در سراسر عرض میانه و نواحی جنب حاره ای همراه می باشد. گرادیان فشاری قوی در سراسر اقیانوس اطلس شمالی منجر به یک جریان دریایی قوی از هوای نسبتا معتدل اقیانوس اطلس شمالی به سوی اروپا می شود. بر اساس پیش بینی های انجام شده شاخص های AO و NAO بطور کل در وضعیت مثبت خود قرار خواهند داشت و این وضعیت تا انتهای مارس ۲۰۱۵ (اوایل فروردین ۹۴) انتظار می رود. چنین وضعیتی موجب قوی تر از نرمال بودن روباد قطبی (Polar Jet Stream) خواهد شد. ناحیه ورتکس قطبی نیز متمایل به قوی تر از نرمال را در پیش خواهد گرفت.

 

اخیرا الگوی PNA در وضعیت فاز منفی خود وارد شده ست و پیش بینی ها بر تداوم این فاز تا انتهای مارس تائید دارند.

 

ش

 شاخص ENSO

بر طبق خروجی مدل CFS، ناحیه آب های حاره نینو ۲+۱ روند ناهنجاری منفی دمای سطح آب دریا را تا اواسط ماه مارس (اواخر اسفند ۹۴) ادامه می دهد همچنین این مدل تاکید می کند که از اواسط مارس بتدریج روند گرم شدن آب های شرق اقیانوس آرام آغاز می گردد و این روند رو به رشد تا اواسط بهار تداوم خواهد داشت.

سایر نواحی نینو نیز از اواسط ماه مارس روند رو به رشد دمای سطح آب دریا را تجربه خواهند کرد.

 

لفافلا

 

 

پیش بینی ها

 

مرکز آب هوایی توکیو (TCC)

کوتاه مدت (۱ الی ۷ روز آینده): در طی این مدت الگوهای تراز میانی جو عموما به صورت مداری تا شمال غربی جریان خواهند داشت. این وضعیت با افت نسبی بارش ها در سطح کشور توام خواهد بود. بعلاوه اینکه الگوهای شمال غربی در سطح منطقه منجر به دماهای پایین در نیمه شرقی ایران، افغانستان، پاکستان و شبه قاره هند می گردد. همانطور که در نقشه ناهنجاری ارتفاع دیده می شود، میانگین ناهنجاری ارتفاع تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال بر روی پاکستان و شمال شبه قاره هند به صورت بی هنجاری منفی می باشد که بیانگر استقرار ناوه کم ارتفاع در این منطقه می باشد. الگوی بند آئی دو قطبی با استقرار مرکز پر ارتفاع تراز میانی بر روی عرض های غرب روسیه موجب می شود که ناوه ناپایدار از تحرک پایین برای حرکت به سمت شرق برخوردار شود و استقرار آن برای مدت بیشتری در ناحیه تحت تاثیر به طول بیانجامد. بدین جهت وقوع بارش های فرانرمال در بخش هایی از ارتفاعات افغانستان، پاکستان و ارتفاعات هیمالیا و شبه قاره هند طی هفته پیشرو پیش بینی و مورد انتظار ما خواهد بود.

بر روی ناحیه دریا سرخ ناهنجاری ضعیف بالاتر از نرمال ارتفاع تراز میانی جو به همراه گسترش کم فشار سطح دریا در همین بخش (غرب خاورمیانه و ایران) منجر به تمایل متوسط دمای هفتگی به بالاتر از حد نرمال موقعیت فعلی سال خواهد شد. نقطه مقابل در بخش های شرقی خاورمیانه (پاکستان، افغانستان، شبه قاره هند و شرق ایران) به سبب استقرار ناوه تراز میانی به همراه نفوذ زبانه های توده هوای پرفشار (شرایط غیر دینامیکی) وقوع دماهای پایین تر از نرمال پیش بینی می شود.

وجود دو سلول ناهنجاری فشار کمتر از نرمال در ناحیه ایسلند و فشار زیاد آزرو در شرق اقیانوس اطلس شمالی منجر به افزایش میزان مولفه مداری جریانات غربی در غرب اروپا خواهد شد این جریان قوی، هوای برخاسته از اقیانوس اطلس را به سوی اروپا سوق داده و پس از رسیدن به ناحیه بند آمده دو قطبی در غرب آسیا به ۲ شاخه شمالی و جنوبی از هم جدا می گردند.

منطقه اصلی ورتکس قطبی با توجه به حالت حلقوی شکل شمالی NAM به سوی شمال غرب اقیانوس اطلس و شمال شرق آمریکای شمالی متمایل شده ست.

 

میان مدت (۸ الی ۱۴ روز آینده): مهمترین تحولی که در این برهه در الگوهای آب و هوایی به چشم می خورد محو شدن الگوی بند آئی دو قطبی غرب آسیا ست. تقویت و گسترش پشته پرفشار آزور در غرب اروپا به سوی شمال غرب قاره منجر به افزایش مولفه نصف النهاری و ریزش جریانات شمالی به سوی نیمه شرقی مدیترانه می باشد. این امر می تواند به فراهم آمدن بستر مناسب جهت سیکلون زایی شرق مدیترانه (ناحیه قبرس) به سبب نفوذ جبهه قطبی منجر گردد.الگوها در این برهه در غرب خاورمیانه فاصله گرفتن از الگوی سرد و خشک شمال غربی به گرم و مرطوب جنوب غربی می باشد.

حد شمالی ترین قلمرو پرارتفاع جنب حاره ای در این وضعیت در نواحی جنوبی ایران بالاتر از موقعیت نرمال بلند مدت می باشد.

پیش بینی ناهنجاری میانگین ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال (متر) (چپ) و ناهنجاری میانگین فشار سطح دریا (هکتوپاسکال) (راست) طی ۱۵ الی ۲۹ روز آینده.

وضعیت ناهنجاری بارش و دما را در ۲ برهه هفته اول و دوم مشاهده می نمائید؛ در هفته اول، به طور کل وضعیت کم بارشی در سطح کشور حاکم خواهد بود. عمده بارش ها بر روی ارتفاعات همالیا در امتداد شمال و شمال شرق شبه قاره هند ریزش خواهد نمود و بارش های شبه قاره هند، پاکستان و بخش هایی از افغانستان بالاتر از نرمال پیش بینی می شود. جریانات سرد ناپایدار منجر به پایین ماندن دماها در منطقه یاد شده می شود ضمن آنکه دما در بخش غربی خاورمیانه و نیمه غربی ایران متمایل به بالاتر از هنجار خواهد بود.

در هفته دوم، با تغییر الگوهای جو، بارش ها در شرق مدیترانه افزایش خواهد داشت و به بخش های شمال غربی کشور و نوار شمالی ایران کشیده خواهد شد. گسترش جریانات کمفشار مرطوب از جنوب دریای سرخ موجب افزایش میزان بارش ها در نیمه جنوبی _ شرقی ایران خواهد شد. به همین سبب روند کلی دماها در سطح کشور در برهه یاد شده نرمال به سمت بالاتر از نرمال مورد انتظار خواهد بود.

 

شکل ۷٫ وضعیت فعلی و پیش بینی شاخص های AO/NAO و PNA.

 

بلند مدت (۱۵ الی ۲۹ روز آینده): تغییرات بنیادینی که در طی این برهه به چشم می خورد عبارتست از :

۱- تعمیق فرود ناوه عرض های شمالی و جابجایی غربسوی آن به غرب آسیا و گسترش امتداد محور آن به سوی جنوب غرب آسیا

۲- گسترش دامنه عملکرد بادهای غربی

گسترس الگوی بارانزای جنوب غربی در منطقه و ایران می تواند منجر به رویداد بارش های مناسب در برهه اواخر اسفند و اوایل فروردین ۹۴ شود. گرادیان شدید فشاری بین مرکز سلول پرفشار جنب حاره ای بر روی خلیج عدن و جنوب شبه جزیره عربستان و کم ارتفاع شرق مدیترانه منجر به افزایش میزان سرعت جریانات از فراز منطقه خواهد شد.

دماها در این برهه به دلیل گسترش جریانات ناپایدار متمایل به کمتر از نرمال پیش بینی می شود.

 

    شکل ۷٫ وضعیت فعلی و پیش بینی شاخص های AO/NAO و PNA.

 

در برهه ۱۵ الی ۲۸ روز آینده وضعیت افزایش میزان ریزش ها در سطح کشور دیده می شود و همچنین دماها تمایل به کمتر از نرمال را نشان می دهند.

 

بیبسی

 پیش بینی CFSv2

بر طبق خروجی مدل مذکور، طی ۷ روز اینده بارش ها در نوار غربی کشور و امتداد رشته کوه زاگرس کمتر از نرمال می باشد که بیشترین میزان آن بر روی زاگرس مرکزی در جنوب غرب ایران متمرکز خواهد بود، وضعیت ریزش ها در امتداد رشته کوه البر شرقی به سمت شمال شرق نرمال با لکه هایی از فرا نرمال دیده می شود.

در ۸ الی ۱۴ روز آینده همچنان در بخش های جنوب غربی کشور و سواحل جنوب غربی خزر بارش ها به کمتر از نرمال گرایش خواهند داشت ضمن آنکه میزان ریزش های شرق ایران عمدتا در حد نرمال دیده می شود.

در برهه هفته آخر اسفند ماه، میزان ریزش ها در بخش های غربی کشور افزایش پیدا خواهد کرد و متمایل به بالاتر از حد نرمال دیده می شوند این فرانرمالی نیز در نیمه شمالی کشور پیش بینی می شود.

در هفته اول فروردین ۹۴ بارش ها در نیمه شمالی ایران نرمال تا فراتر از نرمال می باشند و در زاگس مرکزی تمایل اندک نسبت به کمتر از نرمال مورد انتظار ست.

ققلق



مطالب مرتبط

نویسنده : نوید
تاریخ : یکشنبه, اسفند ۱۰ام, ۱۳۹۳
ساعت : ۰۸:۱۸

با تشکر از تحلیل سینوپتیکی شما

نویسنده : علی وحید Germany
تاریخ : دوشنبه, مهر ۴ام, ۱۴۰۱
ساعت : ۱۲:۵۷

در مورد شاخص MGOسئوال داشتم








avatar

نویسنده: مهران فاطمی

مهران فاطمی دانشجوی دکترای آب و هواشناسی گرایش مخاطرات آب و هوایی دانشگاه یزد