عصر اهواز

از نظر همرفت حاره، نوسان MJO هم اکنون در فاز ۷ می باشد. اما پیش بینی ها حاکی از تضعیف شاخص مذکور به همراه بینظمی همرفت حاره می باشد. به عبارت دیگر MJO در هیچکدام از فاز های ۸ گانه مورد انتظار نمی باشد. مدل اسمبل ECMWF و GFS متفق القول شرایط ضعیف شاخص را نشان داده و در نهایت می تواند در وضعیت ضعیف فاز های ۶ و ۷ ظهور یابد. بدین جهت به طور کل، ما پیش بینی نمی کنیم که نوسان فوق الذکر تاثیر زیادی از جهت همرفت نواحی حاره، بر روی آب و هوای اوراسیا طی هفته آینده داشته باشد.

طبق نقشه زیر، طی ۱۰ روز آینده به دلیل تضعیف شاخص MJO نواحی همرفت و سرکوب همرفت در منطقه گرمسیری تضعیف می شوند، به طبع میزان همرفت بر روی ناحیه حاره غرب اقیانوس هند و دریای سرخ از شرایط قوی به حالت عادی گرایش می یابد:

شاخص های AO/NAO و PNA

بر اساس پیش بینی های صورت گرفته بر مبنای خروجی مدل اسمبل GFS، هر سه شاخص مذکور در وضعیت مثبت قرار داشته و وضعیت مثبت خود را طی روزهای آینده حفط و تقویت می کنند. در این شرایط معمولا وقوع دماهای پایین تر از نرمال در بخش هایی از خاورمیانه از جمله ایران از فراوانی بالایی برخوردار می باشد.

در این شرایط ورتکس قطبی از وضعیت قوی خود بسر می برد:

شاخص های ENSO، PDO و IOD

بر اساس بررسی های انجام شده، در ناحیه حاره اقیانوس آرام، در منطقه خط روز گردان (Date Line) که ۱۸۰ درجه می باشدT تجمع آب های گرمتر از نرمال استقرار دارند. در نواحی شرقی اقیانوس آب های کمی متمایل به سردتر از نرمال دیده می شود. این وضعیت شرایط نسبتا خنثی (طبیعی) شاخص را انشان می دهد.

بر روی ناحیه میانه شمال اقیانوس آرام تجمع آب های سردتر از نرمال وقوع درجاتی از فاز گرم (مثبت) شاخص PDO را نشان می دهد. وقوع فاز گرم PDO منجر به تقویت شرایط گرمتر از نرمال در حاره اقیانوس آرام و در نتیجه تقویت شرایط النینو می شود.

در بخش های از حاره غرب اقیانوس هند تجمع آب های سردتر از نرمال شرایط فاز منفی IOD را نشان می دهد این در حالی ست که در نواحی حاره شرق اقیانوس هند در حومه غربی استرالیا و قاره دریای تجمع آب های گرمتر از نرمال دیده می شود شرایط مذکور بیانگر تضعیف بادهای غربسو در حاره اقیانوس هند و در نتیجه تضعیف ابرناکی در غرب اقیانوس هند و سواحل شرقی آفریقا می باشد.

 الگوی جریان (flow pattern)

الگوی جریان (flow pattern)، به واسطه تقسیم شدن کم فشار قطبی تروپوسفری به ۲ هسته، دستخوش تغییرات قابل توجه در مدت کوتاهی خواهد شد، یک هسته بر فراز خلیج Hudson و دیگری بر روی شمال منطقه سیبری. این الگوی تروپوسفری بازتاب تقسیم شدن ورتکس قطبی استراتوسفری ست که در ماه فوریه روی داد.

یک تراف کم فشار قطبی از خلیج Hudson به سوی نواحی شرقی ایالات متحده گسترش می یابد که منجر به شکل گیری یکسری توده های آب هوایی قطبی به سوی مرکز و شرق ایالت متحده آمریکا برای یک دوره طولانی می شود. به طور مشابه، یک تراف کم فشار قطبی از سیبری گسترش یافته منجر به شرایط اب هوایی سرد در بخش وسیعی از سیبری و آسیا مرکزی طی هفته پیشرو خواهد شد. در نهایت تا حدی شرایط آب و هوایی سرد به سوی اروپا سوق می یابد.

شکل ۵٫ ارتفاع ژئوپتانسیل ۱۰ هکتوپاسکال (دکامتر؛ پربندها) و ناهنجاری های دما (سلسیوس) سراسر نیمکره شمالی در ۰۳:۳۰ روز شانزدهم دی ۹۳ هنگامی که یک گرمایش ناگهانی استراتوسفری جزئی (minor sudden stratospheric warming) رخ داد. ورتکس قطبی استراتوسفری به ۲ مرکز تقسیم شد- یک هسته بر فراز میانه شمال کانادا و دیگری سراسر شمال اوراسیا. یک الگوی مشابه در میانه تا انتهای ماه فوریه برای تروپوسفر پیش بینی می شود.

آژانس هواشناسی ژاپن (JMA)

کوتاه مدت: ۱ الی ۷ روز آینده

بر اساس خروجی مدل هفتگی این مرکز آب و هوایی، طی هفته جاری، میانگین موقعیت مرکز هسته اصلی کم فشار ورتکس قطبی بر روی شمال اقیانوس اطلس و منتهی الیه شمال شرق قاره آمریکای شمالی واقع خواهد شد. امتداد جنوب شرقی ناوه ورتکس قطبی از سمت سیبری بخش هایی از آسیای میانه را در بر خواهد داشت و محور تراف آن به صورت مورب تا بخش هایی از دریا کاسپین امتداد داشته و به ناحیه کم ارتفاع حوزه دریای مدیترانه _ دریای سرخ همپیوند می شود. بر روی ناحیه اروپای مرکزی _ شمالی استقرار پر ارتفاع دینامیکی پیش بینی می شود این پر فشار عمیق با پر فشار سطح زمین همراهی می شود. بنابر این با توجه به وجود کم ارتفاع بر روی دریا مدیترانه خطوط هم ارتفاع تراز میانی بر روی غرب خاورمیانه جنوب غربی می باشد و این به معنای تداوم الگوی های مرطوب جنوبی طی هفته پیش روست. استقرار پرفشار جنب حاره بر روی منتهی الیه شمال غرب شبه قاره هند در شرق خاورمیانه سبب افزایش نابهنجار ارتفاع در این ناحیه می شود.

از منظر سطح زمین نفوذ زبانه های پرفشار اروپایی از سمت شمال غرب و دریای خزر موجب شارش های نسبتا سرد از سمت شمال غرب کشور می شود. ضمن آنکه فعالیت کم فشار مرطوب جنوبی از حاره جنوب دریای سرخ به سمت جنوب غرب و جنوب ایران موجب انتقال هوای گرم و مرطوب به این بخش می گردد.

میان مدت: ۸ الی ۱۴ روز آینده

امتداد محور ناوه قطب شمال از سمت شمال شرق اروپا به سمت عرض های جنوبی، گذر از دریای سیاه، شرق مدیترانه و شمال دریای سرخ می باشد. این شرایط همچنان موجب حاکمیت جبهه روباد قطبی بر روی منتهی الیه شرق مدیترانه و تداوم سیکلون زایی شرق مدیترانه و قبرس را در پی خواهد داشت. تداوم جریانات جنوب غربی در منطقه بیانگر استمرار شرایط مرطوب در سطح منطقه می باشد. ایده آل ترین شرایط مرطوب که موجب وقوع بارش های قابل توجه در اکثر نواحی کشور می شود: «استقرار امتداد ناوه تراز میانی جو به محوریت سوریه » می باشد.

در سطح زمین حاکمیت کمفشار بر روی شمال شرق اروپا نشان دهنده دینامیکی بودن ناوه تراز میانی در همین بخش می باشد بطوری که زبانه های کمفشار سرتاسر منطقه را در بر خواهند داشت این شرایط می تواند منجر به اعتدال دمایی در سطح منطقه گردد و حد دمایی منطقه به بیشتر از نرمال متمایل گردد. با تضعیف پرفشار میزان بارش های در نوار ساحلی خزر متمایل به کمتر از نرمال بوده اما در سایر مناطق کشور بارش های این برهه زمانی بالاتر از حد هنجار دوره مورد انتظار ست.

شکل ۶٫ پیش بینی ناهنجاری میانگین ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال (متر) (ستون چپ) و ناهنجاری میانگین فشار سطح دریا (هکتوپاسکال) (ستون راست) طی ۱ الی ۷ روز آینده (ردیف بالا) و ۸ الی ۱۴ روز آینده (ردیف پایین)

بلند مدت: ۱۵ الی ۲۹ روز آینده

طی دوره یاد شده، مرکز کمفشار ورتکس قطبی همچنان در ناحیه شمال شرق قاره آمریکای شمالی استقرار خواهد داشت. امتداد تراف ناوه عرض شمالی به سمت حومه دریای سیاه و منتهی الیه شرق مدیترانه می باشد اما درجاتی از تضعیف را نشان می دهد میانگین موقعیت خطوط هم ارتفاعی که از فراز کشور عبور می کند در این برهه زمانی به سمت عرض های شمالی تر تمایل دارند. در سطح زمین میزان متوسط فشار سطح دریا بر روی مدیترانه _ دریای سرخ و شبه جزیره عربستان متمایل به بیشتر از نرمال را نشان می دهد این در حالی ست که بر روی نواحی مرکزی_ شرقی ایران و پاکستان میزان فشار سطح دریا کمتر از نرمال دیده می شود این شرایط وضعیت مساعدی را جهت الگوی تراز تحتانی جو به جهت بارش های مطلوب نشان نمی دهد.

طبق مدل مذکور طی این برهه بارش بخش غربی کشور به طور کل متمایل به کمتر از نرمال بوده، در شمال غرب کشور میزان ریزش ها نرمال تا کمی بیشتر از نرمال دیده می شود. در نوار جنوبی کشور و نیمه شرقی ایران بارش ها تمایل به بیشتر از نرمال دیده می شود.

شکل ۷٫ پیش بینی ناهنجاری میانگین ارتفاع ژئوپتانسیل تراز ۵۰۰ هکتوپاسکال (متر) (چپ) و ناهنجاری میانگین فشار سطح دریا (هکتوپاسکال) (راست) طی ۱۵ الی ۲۹ روز آینده

 مرکز پیش بینی های میان مدت آب و هوا منطقه اروپا (ECMWF)

بر طبق خروجی مدل اسمبل EPS طی ۱۰ روز آینده منتهی به ۳ اسفند ۹۳، سه هسته بارش در سطح کشور دیده می شود :

۱- هسته اول بر روی دامنه های زاگرس مرکزی در جنوب غرب کشور با بیشینه بارش ۱۱۴ الی ۱۲۷ میلی متر / ۱۰ روز

۲- هسته دوم بر روی منتهی الیه جنوب شرق کشور با بیشینه ۱۰۰ الی ۱۱۴ میلی متر / ۱۰ روز

۳- هسته سوم بر روی سواحل جنوب غربی خزر با بیشینه بارش ۷۶ الی ۶۳ میلی متر / ۱۰ روز

بخش های شمال شرق و زاگرس جنوبی را نیز می توان جز مناطق پر بارش از منظر خروجی مدل مذکور قلمداد نمود.

شکل ۸٫ مجموع بارش (اینچ) ۱۰ روز آینده منتهی به ۳ اسفند ۹۳

طی ۱۰ الی ۱۵ روز آینده عمده بارش ها بر روی امتداد دامنه های غربی و مرکزی زاگرس برای بخش های از شمال غرب، میانه باند غربی کشور به سمت زاگرس مرکزی در جنوب غرب کشور متمرکز خواهد بود.

شکل ۹٫ مجموع بارش (اینچ) ۱۰ الی ۱۵ روز آینده منتهی به ۸ اسفند ۹۳

در برهه زمانی ۱۵ الی ۲۰ روز آینده بارش ها در نیمه شمالی کشور استقرار خواهند داشت که بیشینه آنها در نوار ساحلی خزر و بخش هایی از شمال غرب کشور دیده می شود.

شکل ۱۰٫ مجموع بارش (اینچ) ۱۵ الی ۲۰ روز آینده منتهی به ۱۳ اسفند ۹۳

سری نقشه های ناهنجاری دمای هوا تراز ۸۵۰ هکتوپاسکال طی ۱۶ روز آینده منتهی به ۱۱ اسفند ۹۳ (برای دیدن نقشه در ابعاد واقعی بر روی آن کلیک نمائید):

شکل ۱۱٫ نقشه ناهنجاری دمای هوا سطح ۸۵۰ هکتوپاسکال طی ۱۶ روز آینده منتهی به ۱۱ اسفند (مدل

lمنبع: tehranweather.ir