- وب سایت جامع هوا و اقلیم شناسی ایران - https://climatology.ir -

غربت جامعه اقلیمی

چندی قبل مطلبی تحت عنوان دغدغه های جغرافیایی [1]توسط جناب آقای حسینی دانشجوی دکتری آب و هواشناسی در وبسایت جامع هوا و اقلیم مطرح شد .کامنت های ذیل این مطلب به قدری ناراحت کننده و تالم آور بود که حقیقتا هر دلسوزی را متاثر می نمود .
از شدت ناراحتی ،فی البداهه چندین سوال به ذهنم رسید تصمیم گرفتم این سوالات را با برخی از اساتید معزز مطرح نمایم تا لااقل از دیدگاههای آنان و راهکارهایشان مطلع گردم و به نوعی  منعکس نمایم.
یکی از اساتید گرانسنگ و دانشمندی که سوالات را برایشان ارسال نمودم جناب آقای دکتر عباس مفیدی بود که بعد از اظهار گلایه ای دوستانه بابت عدم حضور بابرکت ایشان در خبرنامه، سوالات را طرح نمودم که ایشان نیز طبق روال گذشته با رویی باز و گشاده استقبال نمودند و ضمن تاکید بر این نکته که مشغله های علمی بسیار زیاد باعث شده که حضورشان کمرنگ گردد مطالبی مفید و مختصر ، اما پرمغز ایراد نمودند و قول دادند که در اسرع وقت و سر فرصت مطالبی مبسوط و مفصل در این زمینه به نگارش درآورده و تقدیم مخاطبین بسیار خوب  نمایند که در ادامه متن سوالات اینجانب و پاسخ مختصر ایشان خدمتتان تقدیم می گردد.

لازم به ذکر است که به مرور زمان این سوالات را به سایر بزرگان جامعه اقلیم شناسی تقدیم خواهم نمود و در صورت همراهی پاسخهای آن عزیزان را  درج خواهم نمود شما نیز اگر سوالی غیر از این سوالات به ذهنتان می رسد  مطرح بفرمایید تا تقدیم این بزرگان گردد.

متن سوالات:

۱- آینده رشته جغرافیا(هم اینده علمی و هم اینده شغلی) را چگونه می بینید؟
۲-اگر بخواهیم نگاهی آسیب شناسانه به گذشته جغرافیا و جامعه اقلیمی داشته باشیم مهم ترین آسیب ها را چه می دانید؟
۳-بسیاری ازاقلیم شناسان معتقدند که تحقیقات اقلیمی در ایران به بن بست رسیده است و دیگر موضوعات قابل توجهی در این حوزه وجود ندارد و تقریبا بر روی اکثر موارد کار شده است آیا شما با این نظر موافقید؟اگر بخواهید چند زمینه نو در حوزه اقلیم شناسی ایران مطرح نمایید به چه موضوعاتی اشاره خواهید نمود؟
۴- توصیه شما به دانشجویان و فارغ التحصیلان جغرافیا بویژه اب و هواشناسی چیست؟
۵-دلایل عدم موفقیت تشکلهای جغرافیایی و نیل به آرمانها و اهداف از پیش تعریف شده انجمن های علمی، مانند انجمن ایرانی اقلیم شناسی و امثالهم را در چه می دانید؟(طرح این سوال به معنای نادیده انگاشتن توفیقات ارزشمند حاصله در طی این سالیان نیست).

۶- در پایان اگرنکته خاصی را که می تواند برای اقلیم شناسان و اقلیم دوستان مفید واقع گردد  بیان بفرمایید.

پاسخ دکتر مفیدی:

 

 

جناب آقای فاطمی

 

سلام بر شما

پیغام شما را دریافت نمودم. سوالات طرح شده، سوالاتی بسیار مهم و ارزشمند هستند که دریافت یک پاسخ جامع در رابطه با آنها می تواند بسیار راهگشا باشد. با توجه به وضعیت emergency علومی چون جغرافیا در جامعه ما، به نظر می رسد بسیار بهتر است در نشست جغرافیایی که قرار است شهریور امسال در دانشگاه تبریز  برگزار شود به جای بحث و گفتگو در مورد برنامه ریزی درسی به مسائل بنیادی جغرافیا در ایران از جمله سوالات فوق پرداخته شود. از شما برای تلاش هایتان بسیار بسیار سپاسگزارم.

اما در رابطه با اظهار عقیده این حقیر در مورد با سوالات طرح شده، به جهت این که در حال حاضر برای شرکت در کارگاهی در سوئیس در حال آماده کردن مطلب هستم اگر اجازه بفرمایید با کمی تاخیر به پیغام شما پاسخ گویم. حقیقت امر از مدتها قبل علاقمند بودم مطلبی در این زمینه آماده نمایم و حداقل در برخی از موارد مورد اشاره شما بحث و گفتگویی را در خبرنامه انجمن آغاز نمایم اما این روزها فرصت های محدود تنها به اینجانب امکان انجام کارهای آموزشی و پژوهشی در سطح دپارتمان را می دهد.

اگر در یک جمله بخواهم در مورد سوالات شما یک اظهار نظر کلی بنمایم، بزرگترین آسیب علم در ایران (از جمله علم جغرافیا و شاخه ها و گرایش های آن) ناشی از متمرکز و دولتی بودن علم است. هنگامی که در کشوری تمامی سازوکارهای بروز، تکامل و رشد علوم به طور متمرکز در دست دولت باشد، به سادگی و بطور منطقی پیشرفت علوم از جمله علم جغرافیا و رفع مشکل از آنها (درجنبه های مختلف) منوط به دولت و برنامه ریزی های آن خواهد بود. در جامعه امروز ما علم دولتی آنچنان گسترده و فراخ شده است که حتی انجمن های علمی که در سطح دنیا نماد تلاش های حرفه ای و صنفی با یک سازمان کاملاً خصوصی هستند بدون وجود دولت در این نه وجود خواهند داشت و نه ……

 

بازهم از تلاش های شما بسیار سپاسگزارم
با احترام

مفیدی