عصر اهواز

بیوکلیمای کوهستان
محیط های مرتفع یکی از تنش های سختی است که بشر با آن مواجه می باشد. فشار هوا نسبت به سطح دریا در ارتفاع ۳۰۰۰ متری به ۳۰ درصد و در ارتفاع ۵۰۰۰ متری تقریبا تا ۵۰ درصد کاهش می یابد. برای کوهنوردان مناطق مرتفع، در بالای ۳۰۰۰ متری عموما کاهش اکسیژن بصورت نفس نفس زدن قابل توجه می باشد، بویژه زمانی که تحت فشار قراربگیرند، آنها بطور مکرر اختلال در خواب و تنفس را تجربه خواهند کرد. همچنین اثرات مفید ارتفاع در میان بیماران آسمی بخاطر اینکه سطوح آلودگی هوا و آلرژن ها را کاهش می دهد قابل ذکر می باشد. نتایج برای ساکنان دائمی مناطق مرتفع کاملا متفاوت می باشد، چون که آنها در مدت زمان طولانی سازگار با شرایط کوهستان شده اند.

فاکتورهای فیزیولوژیکی و عکس العمل ها در کوهنوردی
کمبود اکسیژن
سختی های تنفس و نشانه های بیماری در کوهستان در ابتدا توسط پیشگامان گذر از مناطق مرتفع در مستندات تاریخی گزارش شده است، اما بررسی های علمی فقط در اواخر قرن ۱۸ میلادی مشخص شده است. دی ساشری براساس تجربه خود در کوهستان بلنک Blanc این حقیقت را بیان نموده اند که تراکم هوا در ارتفاعات بالا نسبت به منطقه پست پایین به نصف می رسد، از طرف دیگر الکساندر فون همبلت بعنوان جغرافیدان قرن ۱۸(بنیانگذار جغرافیایی نوین)، در کوهنوردی از کوهستان چیمبرازو در کوههای آند در ۱۸۰۲ مشخص نموده اند که کمبود اکسیژن دلیل اصلی ناخوشی و حالت تهوع برای بازدید کنندگان و کوهنوردان می باشد. تحقیقات پزشکی برروی وضعیت بیوکلیمایی در مناطق مرتفع بوسیله آنجلو موسو در لابراتوار کوهستان روزا بررسی شده است، علت اصلی بیماری هایپوکسیا Hypoxia یا (کمبود اکسیژن در بافت های بدن) در سال (۱۸۹۰) توسط مطالعات علمی دانشمندان در ایتالیا، بریتانیا و امریکا بصورت علمی مشخص گردید.
هایپوکسیا می تواند منجر به بیماری شود و از نشانه های اصلی این بیماری می توان به سردرد، سرگیجه، تهوع، بی اشتهایی و بیخوابی اشاره نمود. برای دوری از بیماری کوهستان، بایستی به مدت یک هفته در ارتفاع ۳۰۰۰ متر توقف نمود و قبل از صعود به مرتفع ترین نقاط بایستی۱۰۰۰ متر پایین تر از آن سطح مرتفع قرارگرفت تا بدن با شرایط کمبود اکسیژن سازگاری پیدا نماید.
نشانه های حاد بیماری در کوهستان (AMS) شامل بیخوابی، سردرد، ورم بیرونی، ضعف ریوی همچنین استفراغ و سرگیجه را شامل می شود. ماگیورینی و همکاران ۱۹۹۰ رخدادهای AMS را در میان ۴۶۶ کوهنورد در چهار کلبه در کوهستانی در سوئیس بررسی نموده اند: در ارتفاع ۲۸۵۰ نه درصد از این نشانه ها، در ارتفاع ۳۳۵۰ متری ۱۳ درصد در ارتفاع ۳۶۵۰ متری ۳۴ درصد و در ارتفاع ۴۵۵۹ متری ۵۳ درصد از این نشانه ها نمایان گردید.

.

Reference: Mountain Weather and Climate (2008). mountain Bioclimatology.

.

مباحث ذکر شده در بالا از نظر عوارض کمبود اکسیژن با صعود گروهی از کوهنوردان در مرداد ماه ۱۳۹۲ در صعود به قله دماوند مطابقت داده شد که با توجه به اعلام نظر اعضای گروه تمامی عوارض ذکر شده در بالا را این کوهنوردان بطور عینی احساس نموده و با سختی های آن در تنش بوده اند، از این گروه ۳۰ نفره که از نظر سطح کوهنوردی در سطح متوسط بوده و تجربه صعود به قلل بالای ۴۰۰۰ هزار متر کشور نیز در کارنامه خود داشته اند، در صعود به قله ۵۶۷۰ متری دماوند فقط ۱۰ نفر از انها قادر به فتح قله شده و بیشتر افراد در اثر عوارض و بیماری کمبود اکسیژن مجبور به فرود به ارتفاعات پایین¬تر شده اند.
بنابراین شرایط اقلیمی کوهستان نقش بسزائئ در اعمال صعود و کوهنوردی در قلل مرتفع به همراه دارد، گروه های کوهنوردی می توانند با شناخت و بکار گیری مباحث هوا و اقلیم می توانند با شناخت بهتر با شرایط بیوکلیمایی کوهستان سازگار شوند.