ارتباط ریزگردها و تغییر اقلیم
ریزگردها یک عارضه جهانی هستند. این که از کجا میآیند، به کجا میروند و چگونه بر شرایط آب و هوا و شرایط زیستی و شیمیایی خاک و زمین و اقیانوسها تاثیر میگذارند، سوالی است که در تمام حوزه علوم زمین مشترک است.
محققان دانشگاه کلمبیا با حمایت “پایگاه داده ملی آب و هوا” و “اتحادیه جهانی مطالعات چهارگانه”، طی بررسیهایی متوجه شدند که ذرات معلق و ریزگردها تاثیری بیشتر از تغییرات جوی و محدود در وضعیت اقلیمی زمین دارند.
در تحقیقات دانشمندان دانشگاه کلمبیا مشخص شد که ریزگردها میتوانند از دو جنبه بر روی کیفیت نور خورشید و اشعههای آن تاثیر بگذارند.
از یک سو با پراکنده کردن و جذب نور خورشید و از سوی دیگر با تغییر خواص و مشخصههای نوری ابرها که نقش بسیار پررنگی در تعیین وضعیت اقلیمی مناطق مختلف دارند.
وجود عنصر آهن در ریزگردها سبب میشود مواد مغذی موجود در اقیانوسها با نقصان جدی مواجه شده و ترکیب زیستی آن ها را دگرگون کند. بطور مثال، رشد بیرویه جلبکها و تکثیر فیتوپلانکتونها در اثر تغییرات میزان دی اکسید کربن موجود در آب به میزان چشمگیری افزایش یافته و این موضوع میتواند سبب مرگ بسیاری از آبزیان شود.
در تاریخ زمینشناسی، ریزگردها همواره ارتباط تاثیرگذاری با تغییرات اقلیمی داشتهاند.
هستههای یخی و رسوبات دریایی نشان می دهند که در دوران یخبندان حجم ریزگردهای موجود در زمین بیش از مقدار فعلی بوده است اما با توجه به شرایط محیطی و اقلیمی زمین در آن دوران، تاثیر آن ها بسیار محدودتر از امروز بوده است.
در بررسیهای این تیم تحقیقاتی، وضعیت زمین و حضور ریزگردها در آن از ۲۰ هزار سال پیش مورد بررسی قرار گرفته است.
هدف از این تحقیق، ایجاد یک پایگاه داده وسیع و جامع در رابطه با وضعیت ریزگردها در سالهای آینده و تاثیر آن ها بر وضعیت جوی و اقلیمی زمین بوده است.
این پایگاه داده با مطالعه و بازنگری شاخصهای ریزگرد و سوابق خاکی و دریایی، دورههای زمانی ریزگردها پس از آخرین عصر یخبندان (حدود ۱۳۰ هزار سال قبل) را مورد مطالعه قرار داده است.
جزییات نحوه شکلگیری چنین پایگاه دادهای نیازمند کار و بررسی بیشتر، مقایسه و تجمیع با دیگر پایگاههای داده نظیر پایگاه داده ملی آب و هوا (NCDC) یا “SedDB” که یک پایگاه داده ژئوشیمیایی برای رسوبات دریایی است، خواهد بود.
نتایج ۴۵ سال تحقیق پروفسور جو پراسپرو یکی از محققان پیشرو در عرصه ریزگردها و تیمش در این زمینه، میتواند بعنوان یک پایه و مبنا برای تحقیقات آینده و غنای این پایگاه داده مورد استفاده قرار گیرد.
پروژهای موسوم به “نقشه آلودگی” هم تهیه شده که با استفاده از آن، نقاط حساس و آسیبپذیر در برابر ریزگردها در اقیانوسها مشخص خواهد شد تا اقدامات مورد نیاز در رابطه با آن ها صورت گیرد.
نویسنده: نادیا بابائی