امروز:جمعه, ۱۰ فروردین , ۱۴۰۳
زمان انتشار : یکشنبه, آبان 2ام, 1395 | پرینت مطلب |نادیا بابائی| بازديد: 7,321 بار

ایستگاه ­های هواشناسی

ایستگاه ­های هواشناسی، در قالب سه دسته کلی ایستگاه ­های خشکی، ساحلی و دریایی و همچنین سطوح بالایی جو، به صورت تقسیم ­بندی زیر، مورد بررسی قرار می­ گیرند:

الف: ایستگاه ­های خشکی:

۱-  ایستگاه ­های بارانسنجی و دیتا لاگر: در این ایستگاه­ ها فقط میزان بارندگی در یک منطقه ثبت می­ شود که از نظر تعداد و پراکندگی  بزرگترین مجموعه در هواشناسی هستند. در بارانسنجی ­ها یک متصدی به صورت روزانه میزان بارندگی را اندازه گیری کرده و در پایان هر ماه به مرکز جمع­آوری اطلاعات ارسال می ­کند و دیتالاگر ها، بارانسنج ­های خودکار هستند که از طریق بستر مخابراتی اطلاعات مربوط به بارندگی را ارسال می­ کنند و معمولا در صورت بارش شدید نسبت به اعلام هشدار سیل اقدام می ­کنند.

۲- ایستگاه­ های کلیماتولوژی (اقلیم شناسی): در این ایستگاه­ ها اطلاعات اصلی شامل دما و رطوبت، سمت و سرعت باد، میزان بارندگی و پدیده­ های مهمی که روی داده هر سه ساعت یک بار از ساعت ۰۳ تا ۱۵ به زمان بین المللی جمع آوری شده و در پایان ماه به مرکز جمع ­آوری اطلاعات ارسال می­ گردد.

۳- ایستگاه ­های سینوپتیک تکمیلی: در این ایستگاه ­ها تجهیزات بیشتری وجود دارد و هر روز ۱۲ ساعت از ساعت ۰۳ تا ۱۵ به زمان بین المللی به صورت هر ساعت گزارشات هوا آماده شده و به مرکز استان ارسال می­ شود. به طور معمول در این ایستگاه­ ها دما، رطوبت، فشار هوا، میزان دید افقی، سمت و سرعت وزش باد، پدیده­ های مهم، میزان ابرناکی و نوع ابرها و میزان بارندگی­ ها و مدت تابش آفتاب ثبت و گزارش می ­شود. در این ایستگاه ­ها ممکن است تجهیزات مربوط به اندازه ­گیری تبخیر ۲۴ ساعته و دمای عمق خاک نیز موجود باشد.

۴- ایستگاه ­های خودکار: ایستگاه­های خودکار معمولا  قادرند اطلاعات مربوط به دما، رطوبت، سمت و سرعت باد، فشار هوا و میزان بارندگی و تابش خورشید را اندازه­ گیری کرده و به صورت گزارش هوا از طریق بستر مخابراتی ارسال کنند. این ایستگاه­ ها معمولا در منطقی که ایستگاه های سینوپتیک پوشش ندارند و یا در ایستگاه­ های سینوپتیک تکمیلی جهت پوشش اطلاعات شبانه نصب می­ شوند.

۵- ایستگاه ­های سینوپتیک: این ایستگاه­ها معمولا کاملترین مجموعه تجهیزات هواشناسی را دارا بوده و به صورت شبانه ­روزی و هر ساعت نسبت به ثبت اطلاعات و ارسال گزارشات هواشناسی اقدام می­ نمایند. در این ایستگاه­ ها علاوه بر موارد ایستگاه ­های تکمیلی  شدت تابش آسمان، خورشید و بازتابش سطح زمین اندازه ­گیری می ­شود، همچنین دمای اعماق زمین از ۵ سانتی متری تا عمق ۱ متری سطح زمین اندازه­ گیری و ثبت می­ شود. میزان تبخیر ۲۴ ساعته نیز در این ایستگاه ­ها اندازه گیری می­ شود.

۶- ایستگاه ­های  فرودگاهی: بنا بر قوانین بین ­المللی برای فعالیت هر فرودگاه حتما باید یک ایستگاه هواشناسی نیز در مجاورت آن فعال باشد و گزارشات هواشناسی مربوط به پروازها را پشتیبانی کند. بسته به اهمیت فرودگاه و تعداد و نوع پروازها ممکن است تجهیزات موجود در این ایستگاه­ ها متفاوت باشد. در ایستگاه­ های فرودگاهی عواملی مانند دید افقی، ارتفاع ابرها و نوع آن ­ها، سمت و سرعت وزش باد، پدیده­ های هواشناسی و فشار هوا و دما  و تغییرات سرعت باد نسبت به ارتفاع از سطح زمین و پیش­ بینی کوتاه مدت تغییرات این عوامل  از اهمیت زیادی برخوردار است. که این عوامل توسط کارشناس هواشناسی دیدبانی می­ شود و دستگاه ها و تجهیزات کمکی نیز بسته به اهمیت فرودگاه در کنار باند فرود یا فرودگاه نصب می­ شوند. همچنین بسته به نیاز و زمان پروازها پیش­ بینی کوتاه مدت توسط کارشناسان مربوط به مراکز کنترل پرواز ارسال می­ گردد.

۷- ایستگاه ­های تحقیقات کشاورزی: این ایستگاه ­ها جهت تحقیق در تاثیر عوامل هواشناسی در مراحل رشد محصولات کشاورزی هر منطقه تاسیس شده و راهکارهایی جهت بهبود شرایط کشت مانند بهترین محصولات کشاورزی قابل کشت در منطقه و بهترین زمان کشت و برداشت محصولات و نیز زمان ­های آبیاری و غیره ارائه می­ دهند. در این ایستگاه ­ها، دما و رطوبت هوا و دما و رطوبت خاک اندازه­گیری و ثبت می ­شود. میزان تبخیر ۲۴ ساعته و میزان تبخیر و تعرق محصولات معمول منطقه مشخص می ­شود و نوع و میزان بارندگی ­ها و پراکندگی وقوع انواع بارندگی ­ها در طول سال از اهمیت بسیاری برخوردار است.

۸- ایستگاه ­های سینوپتیک منطقه کوهستانی: این ایستگاه­ ها در ارتفاعات کوهستانی احداث شده ­اند و از نظر تجهیزات حداقل در سطح یک ایستگاه سینوپنیک تکمیلی هستند ولی به دلیل شرایط خاص جوی در ارتفاعات نوع گزارشات ارسالی آن­ ها کمی با سایر ایستگاه­ ها متفاوت است.

ب: ایستگاه ­های ساحلی و دریایی:

۹- ایستگاه ­های سینوپتیک ساحلی: در این ایستگاه ­ها علاوه بر عوامل سایر ایستگاه ­ها، دمای آب، ارتفاع موج و ارتفاع جزر و مد نیز اندازه ­گیری می­شود.

۱۰- ایستگاه­ های  دریایی: این ایستگاه ­ها بر روی سکوهای نفتی و یا کشتی­ ها نصب می شوند و عوامل هواشناسی را در سطح دریاها اندازه گیری می­ نمایند.

۱۱- بویه ­های خودکار دریایی: بویه­ ها ایستگاه­ های شناوری هستند که در نزدیکی ساحل نصب می ­شوند و به صورت خودکار اطلاعات هواشناسی را جمع­ آوری و از طریق بستر مخابراتی بی سیم ارسال می ­کنند. در کشورهای پیشرفته و یا کشورهایی که حمل و نقل دریایی برای آن­ها از اهمیت زیادی برخوردار است و یا این که جریان ­ها و جبهه ­های ورودی آن­ ها از مسیر دریا است ممکن است این ایستگاه ­های شناور تا فاصله زیاد از ساحل نصب شوند. در این ایستگاه ­ها از ارتباط ­های ماهواره ­ای استفاده می­ شود.

ج : ایستگاه ­های سطوح بالایی جو:

۱۲- ایستگاه ­های جو بالا: در این ایستگاه ­ها اطلاعات مربوط به مقطع عمودی جو جمع­ آوری می­ شود. این کار با بالون ­های هواشناسی انجام می ­شود و معمولا روزی دوبار با ارسال بالون اطلاعات مربوط به دما و رطوبت، سمت و سرعت وزش باد و فشار هوا در ارتفاعات مختلف اندازه گیری و ثبت می­ شود.

۱۳ – ایستگاه ­های راداری: این تجهیزات معمولا به عنوان تجهیزات کمکی در یکی از ایستگاه های سینوپتیک نصب می ­شود و ممکن است از نوع رادارهای رادیویی و یا رادارهای صوتی و یا رادارهای لیزری باشند که اطلاعات مربوط به جو را در ارتفاع پایین و نزدیک سطح زمین ( کمتر از ۲ کیلومتر) جمع­ آوری می ­کنند.

۱۴- هواپیماهای هواشناسی: تجهیزات مربوط در یک هواپیما نصب می­ شود و در ارتفاعات جو اطلاعات مورد نیاز را جمع ­آوری می­ کند. این هواپیماها معمولا برای مطالعه طوفان­ ها و بارورسازی ابرها و یا شرایط خاص استفاده می­ شوند.

۱۵- ماهواره ­های هواشناسی: با کمک ماهواره می­ت وان تصاویر مربوط جو زمین را از بالا تهیه کرد و  تغییرات جو را بررسی کرد.

منبع: هواشناسی اصول و عمل


برچسب‌ها:







avatar

نویسنده: نادیا بابائی