عصر اهواز

مفهوم دمای پتانسیل:

 کلمه پتانسیل , مفهوم انرژی پتانسیل را در خود دارد. فرض گنید از سطح ۱۰۰۰ میلی باری بسته هوا را تا ارتفاعی حدود ۱۰۰ متر بالا می بریم سپس بار دیگر بسته را تا ارتفاع مثلا ۲۰۰ متری بالا می بریم مطمئنا در ۲۰۰ متری انرژی بیشتری صرف شده است این اختلاف در دمای پتانسیل نشان داده می شود. در نتیجه هر چه از سطح زمین بالاتر برویم دمای پتانسیل بیشتر می شود. درست برعکس لایپسریت محیط درلایه تروپوسفر جو که هرچه بالا می رویم کاهش پیدا می کند. برای سنجش پایداری و ناپایداری محیط می توان ازدمای پتانسیل استفاده کرد.

جو ما ذاتا یک جو پایدار است.وقتی بسته هوایی را از سطح زمین بالا می بریم نسبت به محیط اطرافش سنگین تر می شود و وقتی پائین تر می آوریم نسبت به محیط اطراف سبکتر می شود. یکی از روابطی که پایداری جو را نشان می دهد تغییرات دما با ارتفاع است. برای یک بسته هوا ,دما یک کمیت پایستار و ثابت نیست. چون اگر بسته را بالا ببریم فشار اطراف کم می شود و بسته منبسط می شود و دمای بسته کم می شود و اگربسته هوا را پائین بیاوریم فشار اطراف بیشتر می شود بسته را متراکم تر می کند و دما را بالا می برد. پس دما با این تغییراتی که دارد برای یک بسته هوا مشخصه با ارزشی نیست.ولی دمای پتانسیل برای بسته هوا یک کمیت پایستار و ثابت است.

روش محاسبه دمای پتانسیل:اولین شرط برای بسته هوا ادیاباتیک(بی درو=عدم تبادل انرژی با محیط اطراف) بودن است. چون تبادل انرژی مشخصات آنرا بهم می زند.سپس در هر سطحی که هستیم بسته هوا را تا سطح ۱۰۰۰ میلی باری می بریم. لذا بسته هوا هر دمایی در این سطح داشته باشد به آن دمای پتانسیل می گوییم. یا بعبارت دیگر, دمای پتانسیل دمایی است که وقتی یک بسته هوا با دمای T و فشار p  به تراز فشاری۱۰۰۰ هکتوپاسکال  به صورت بی دررو منتقل می شود دمای آن به دمایی تغییر می یابد که به آن دمای پتانسیل می گویند. گرادیان دمای پتانسیل که برای آن اثر فشارروی دمای هوا تصحیح شده است می تواند به عنوان معیار پایداری هوا مورد استفاده قرارگیرد.

تصاویر زیر حالتهای مختلف آرایش خطوط دمای پتانسیل پروفیل قائم جو در زمان فعالیتهای جبهه ای و غیره…. می باشد.

منبع: وبلاگ رحمن پرنو