عصر اهواز

تصاویر ذیل معرف تاثیر فازهای گرم و سرد دو شاخص (ENSO)و (PDO)بر ارتفاع تراز میانی جو هستند. لذا با توجه به آرایش خطوط میانگین کنتوری و تغییرات ارتفاع میانی جو وجریانات صعودی طی سه ماه (دسامبر- ژانویه- فوریه )نکات زیرقابل برداشت است:

۱- در شرایط النینو یا فاز گرم انسو ,افزایش ارتفاع یا فشاربرروی شمال امریکا و کانادا و کاهش ارتفاع یا فشار در بخش جنوبی و شرقی اقیانوس آرام شمالی و تفکیک دو جت قطبی و جنب حاره برروی امریکای شمالی و افزایش فشار یا ارتفاع در بخش جنب حاره و استوایی بخوبی در تصویر (a) قابل مشاهد است. در همین تصویر تغییرات ارتفاع یا فشار برروی ایران در حد نرمال و میانگین است.

۲- در شرایط لانینا یا فاز سرد, افزایش ارتفاع برروی اقیانوس آرام شمالی و کاهش فشار یا ارتفاع برروی امریکای شمالی و ایجاد بلاک و تفکیک و تغییرات در موقعیت مکانی جت استریمها برروی اقیانوس آرام و تضعیف جت جنب حاره و کاهش ارتفاع یا فشار برروی منطقه جنب حاره و استوایی بخوبی در تصویر (d) قابل درک است. در همین تصویر افزایش ارتفاع برروی روسیه و گسترش زبانه های آن برروی ایران و تقویت جریانات نزولی و پایدار (نقطه چین قرمز) نشان دهنده کاهش ناپایداری است.

۳-همراهی فاز گرم شاخص PDO با فاز گرم انسو (تصویرb),باعث تغییرات ارتفاع یا فشار اکثر مناطق شده است بگونه ایی که گسترش پشته های پرفشار یا پر ارتفاع جنب حاره بطرف عرضهای بالاتر و تغییر در آرایش خطوط میانگین کنتوری و تغییرات ارتفاع یا فشار برروی امریکا در کنار حفظ شرایط فازگرم انسو قابل درک است. تقویت ارتفاع برروی شرق آسیا و شمال افریقا و جنوب اروپا شرایط را برای شکل گیری نفوذ ناوه هایی بر فراز ایران و تقویت ناپایداری در دوره مذکور مهیا تر نموده است.با مقایسه دو تصویرa,b این وضعیت کاملا آشکار است و شکل کلاسیک اثرات فاز گرم انسو با تضعیف ارتفاع بر فراز شمال امریکا و نفوذ ناوه قطبی مهیا تر شده است.بلاک شکل گرفته در شرق آسیا هم قابل درک است.

۴- همراهی فاز سرد شاخص PDO با فاز گرم انسو(تصویرc) ,سبب شده تا بطور محسوسی ضمن حفظ ساختار اولیه اثر فاز گرم انسو شاهد تضعیف ارتفاع یا فشار در منطقه جنب حاره و استوایی باشیم. از طرفی بطور قابل ملاحضه ایی ارتفاع برروی امریکای شمالی تقویت شود. برروی مدیترانه تضعیف ارتفاع محسوس و جنوبشرق ایران نیز دیده می شود اما برروی بخش زیادی از ایران تقویت جریانات پایدار و نزولی تقویت شده است.

۵- همراهی فازگرم شاخص pdoبا فاز سرد انسو , ضمن حفظ اثرات فاز سرد انسو بر فشار یا ارتفاع میانی جو , باعث تقویت ارتفاع در منطقه استوایی و تضعیف ارتفاع برروی عرضهای جنب حاره و میانی و بالایی شده است.برروی ایران کما کان همانند شرایط فازسرد انسو (پایداری)در تصویر d قابل ملاحظه است.

۶- همراهی فاز سرد شاخص PDO با فاز سرد انسو , تقویت شرایط حاکم بر جو در زمان فاز سرد انسو بخوبی هویدا و آشکار است. با اندکی تامل و مقایسه دو تصویر d,f ضمن حفظ اثرات فاز سرد انسو , تشدید وضعیت بواسطه تاثیر فاز سرد شاخص pdo نیز قابل درک است. در همین تصویر کما کان شرایط پایدار بر غالب مناطق ایران دیده می شود.

۷- از میان تصاویر فوق در دوره سرد سال ,تصویر b که همراهی فاز گرم pdo با فاز گرم انسو است بهترین شرایط ممکن و تصویر f بدترین شرایط ممکن از ازنظر توپوگرافی تراز میانی جو برای ایران به ارمغان دارند. در تمام زمانهایی که شرایط فاز سرد حاکم است کلا شرایط دینامیکی زیاد مناسبی برای ایران از نظر توپوگرافی به ارمغان نداند اما بدلیل شرایط مناسب بر فراز مدیترانه ارسال امواج غربی وجوددارد ولی بدلیل شرایط حاکم بر فراز ایران امکان تضعیف آنها نیز وجود دارد. در زمانیکه فاز گرم انسو حاکم است کلا شرایط از نظر توپوگرافی ,برفراز ایران مناسب است اما در همراهی فاز گرم شاخص pdo این وضعیت مناسب تر است.

۸- نکته دیگر این است که فاز سرد pdo بواسطه کاهش ارتفاع و فشار برروی مدیترانه شرایط تقویت سیکلونزایی را برروی منطقه مهم مذکور فراهم می کند.

۹- همراهی فاز سرد pdo با فاز سرد انسو باعث تقویت آن و همراهی فازگرم pdoبا فاز گرم انسو نیز باعث تقویت آن خواهد شد.

چشم انداز سال بارشی پیش رو:مدلها و شاخصها, همراهی فاز گرم شاخص pdoبا فاز گرم انسو را تائید می کنند.

تغییرات تراز میانی جو در اثر فازهای مختلف دو شاخص PDO, ENSO

منبع: وبلاگ رحمن پرنو