امروز:پنج شنبه, ۹ فروردین , ۱۴۰۳
زمان انتشار : چهارشنبه, خرداد 6ام, 1394 | پرینت مطلب |علی حنفی| بازديد: 486 بار

روند افزایشی جهانی در میانگین حداکثر بارش روزانه

بررسی داده‌های بارندگی بیش از ۸ هزار ایستگاه هواشناسی در سطح جهان و در فاصله زمانی بین سال‌های ۱۹۰۰ تا ۲۰۰۹ نشان می‌دهد که در این دوره زمانی گرمای جو زمین باندازه یک درجه سانتی‌گراد زیاد شده و در نتیجه آن تعداد بارندگی‌های شدید نیز افزایش یافته است. مکانیسم آن ساده است. با افزایش گازهای گلخانه و افزایش گرما، مقدار رطوبت بیشتری در جو می‌ماند و بارش‌ها شدیدتر می‌شود. بازای هر یک درجه گرمایش جو زمین، شدت باران ۷ درصد افزایش می‌یابد. انتظار میرود دمای کره زمین در انتهای قرن جاری ۳ تا ۵ درجه افزایش یابد و تغییرات آب و هوا شدت بارندگی‌ انتهای قرن را بمیزان قابل توجهی افزایش ‌دهد.

 پدیده فوق یعنی ارتباط گرمایش و شدت بارندگی در عرض‌های جغرافیایی میانی مثل آمریکا و اروپا صادق است در حالی که در مناطق حاره‌ الگوی یکسانی دیده نمی‌شود. قوی‌ترین افزایش‌ بارندگی‌ها در مناطق حاره بخصوص در محدوده ۳۰ درجه بالا و پایین خط استوا مشاهده می‌شود. کشورهای این مناطق جزو کشورهای فقیر محسوب می‌شوند و در برابر سیلاب‌های احتمالی خسارات زیادی متحمل می‌‌گردند. در ۲۰ سال گذشته در مناطق حاره جهان روند خاصی مشاهده نشده بلکه شاهد تغییر و تنوع سالانه بارندگی‌ها بودیم بطوری که برخی سال‌ها گرم‌تر بود و در همین سال‌ها بارندگی نیز بیشتر صورت گرفته است. این تغییر و تنوع سالانه بدلیل «پدیده ال‌نینو» است. ال‌نینو یک پدیده آب و هوایی منطقه حاره جهان می‌باشد که در آن سطح اقیانوس آرام شرقی گرم‌تر شده و این مسئله موجب موضعی شدن گرما و تغییر الگوی بارندگی در این منطقه میگردد. این تغییرات مستقل از گرمایش زمین و تابع متغیرهای منطقه‌ای است. دانشمندان هر دو پدیده گرمایش زمین و پدیده ال‌نینو را در یک مدل ریختند. نتایج دلالت بر آن دارد که بین افزایش بارندگی‌های مناطق حاره و تغییرات دمای سالانه و تغییرات آب و هوایی درازمدت ارتباط وجود دارد. بطور کلی می‌توان گفت در سطح جهان، بارندگی در مناطق مرطوب، بیشتر و در مناطق خشک، کمتر می‌شود. این تأییدی بر مکانیسم «مرطوب‌تر شدن مرطوب» (wet-gets-wetter) است. مکانیسم دیگر تغییرات الگوی بارندگی، مکانیسم «مرطوب‌تر شدن گرم‌تر» (warmer-gets-wetter) است که بر اساس آن هر چه دمای سطحی منطقه بالاتر باشد مقدار بارندگی بیشتر است. ادغام این دو اثر حدود ۸۰ درصد تغییرات بارندگی ناشی از گرمایش زمین را توضیح می‌دهد. الگوی گرمایش اقیانوس‌ها موجب پدیده همرفت و در نتیجه بارندگی در اطراف استوا می‌شود که گرمای آن بالاتر است و هر چه از استوا دورتر می‌شویم هوا خشک‌تر می‌شود. این مبین درستی مکانیسم مرطوب‌تر شدن گرم‌تر است. با این همه با افت و خیزهای افزایش باران در اطراف خط استوا با توجه به خورشید منتظر ناهنجاری‌هایی در الگوی باران‌های فصلی هستیم که منطبق بر الگوی مرطوب شدن مرطوب می‌باشد. مطالعه فوق توسط وسترا و همکاران صورت گرفته است که متن اصلی مقاله از طریق لینک زیر قابل دریافت است:

دریافت فایل مقاله



مطالب مرتبط

avatar

نویسنده: علی حنفی

دکترای اقلیم شناسی و عضو هیئت علمی دانشگاه امام علی (ع)