امروز:پنج شنبه, ۶ اردیبهشت , ۱۴۰۳
زمان انتشار : یکشنبه, اسفند 17ام, 1393 | پرینت مطلب |کوهزاد رئیس پور| بازديد: 1,788 بار

بلوکینگ(blocking) و تأثیر آن در اقلیم مناطق تحت نفوذ

بلوکینگ یکی از پدیده های جوی است که وقوع آن باعث تاثیرات قابل توجهی در اقلیم مناطق تحت نفوذش می شود. جریان های جوی در عرض های میانه، حرکت معمول غربی –شرقی دارند و معمولا موجی حرکت میکنند. حرکت موجی شکل جریان ها در عرض میانه را میتوان در سطوح میانی و فوقانی وردسپهر بخوبی مشاهده نمود.

اگر متوسط ماهانه یا فصلی این جریان ها در سطوح مذکور ملاحظه گردد، حرکت موجی در دوره سرد سال منظم تر و البته بزرگ مقیاس تر خواهد بود. در بررسی روز به روز ممکن است چنین نظمی به چشم نخورد و آنچه به صورت غالب نمایان است، زبانه هایی است که اصطلاحا ناوه و پشته نامیده میشوند. این زبانه ها در ابعاد متفاوت ظاهر میشوند و ابعاد آنها با طول موجشان مشخص میشود. جریان های غربی در حرکت معمول خود، ناوه ها و پشته های مذکور را نیز به سمت شرق جابه جا میکنند. جابجایی این سیستم ها در محدوده عرض های میانی و در امتداد جبهه قطبی میباشد. گاهی سیستم های فوق در ابعاد و طول موج بزرگتر ظاهر میشوند؛ در نتیجه حرکتی کندتر دارند و حتی ممکن است به صورت ساکن یا با حرکت معکوس در جریان های جوی ظاهر شوند، یعنی طرح موج به سمت شرق جابه جا نمی شود، بلکه حالت ساکن یا حتی جابه جایی به سمت غرب پیدا میکند. تحت چنین شرایطی مشاهده میشود که جریان ها در لایه فوقانی و میانی وردسپهر که از غرب به شرق حرکت میکنند با نزدیک شدن به پشته گرمی که ساکن شده است، جدا شده و دو شاخه میشود. شاخه ای از آنها در سمت چپ جریان به طرف عرض های بالاتر منحرف شده و پشته گرم را دور میزند و شاخه دیگر در سمت راست جریان به طرف عرض هایی پایین منحرف شده و ناوه سرد را به وجود می آورد. در روند تکاملی ممکن است پشته گرم یا سلول یا سلول های بسته پر ارتفاع و همینطور ناوه با سلول یا سلول های بسته کم ارتفاع همراه شود. چنین سیستمی ممکن است گاهی برای مدت ها (چند روز تا چند هفته) در حول و حوش یک نصف النهار باقی بماند و به عنوان یک مانع روند معمول جریان های غربی در عرض های میانه را دچار اختلال نماید. در نتیجه جریان های غربی به دلیل وجود چنین سیستمی اجبارا قادر به حرکت در مسیر معمول خود نیستند و شمالی تر یا جنوبی تر را انتخاب و ادامه میدهند و سیستم های کم فشار و پرفشار سطح زمین نیز با توجه به جریان های سطوح میانی وردسپهر، در اطراف سیستم مسدود شده حرکت میکنند. چنین پدیده ای اصطلاحا “بلوکینگ” نامیده میشود.

BLOKING


برچسب‌ها:

مطالب مرتبط








avatar

نویسنده: کوهزاد رئیس پور

استادیار اقلیم شناسی در دانشگاه زنجان