پیاده سازی سیستم هشدار و مدیریت سیل با GIS – بخش دوم
اشکال سیل (طغیان آب) سیل های رودخانه ای از باران های بهاری و زمستانی شکل می گیرد علاوه بر این از ذوب شدن برف ها و بارش های سیل آسا حاصل از طوفان ها و بادهای موسمی نیز شکل می گیرد. سیل های ساحلی سیل های شهری سیل های ناگهانی سیل های رودخانه ای
سیل های ساحلی سیل های ساحلی بوسیله بادهایی بواسطه طوفان های دور از کرانه شدید و Tsunamis تولید می شود . سیل های شهری سیل های شهری که شهرنشینی میزان رواناب را به ۲ تا ۶ برابر نسبت به روانابی که در نواحی طبیعی ایجاد می شود افزایش میدهد. سیل های ناگهانی سیل های ناگهانی که می تواند ظرف چند دقیقه یا ساعت بارش بیش از اندازه یا شکستن سد یا دیوار ساحلی یا انتشار (رها شدن)ناگهانی آب رخ دهد. سیل های ناگهانی خطرات جدی تری برای سلامتی نسبت به سیل های رودخانه ای به همراه دارد به خاطر اینکه به طور ناگهانی و سریع رخ می دهد، به خاطر سرعت بالاتر آب ، خاک و شن(آثار مخروبه) حمل شده با سیل می تواند باعث تخریب و یا نابودی ساختار(بنا)هایی که در مسیر سیل وجود دارد ، شود. تخریب ناگهانی ساختار و شستن (از بین بردن) مسیرهای موجود می تواند منجر به مرگ و میر شود. خسارت سیل متناسب با حجم و سرعت آب است ، سیل ها بشدت خطرناک هستند زیرا آنها به واسطه طغیان آب و در آب غوطه ورکردن و نیز نیروی باورنکردنی حرکت آب باعث تخریب می شوند.
حجم های زیاد آب می تواند اشیاء سنگین را حرکت دهد و جاده ها و پلها را تخریب می کند. سیل ها روستایی زندگی افراد کمتری را به مخاطره می اندازد و ممکن است کم هزینه تر از سیل های شهری باشد. سیل های روستایی خسارت زیادی به عملکردهای کشاورزی می زند. سیل می تواند باعث تسهیل بعضی سوانح دیگری نظیر ریزش کوه شود و نیز می تواند باعث خسارت های عمده دیگری نیز شود. مرحله آماده سازی سیل اطلاعات سیل و تجربه کسب شده در طول سیل های اخیر می تواند به رخداد های آتی کمک کند. روش اولیه (اصلی) برای بهبود دانش ما از رویداد سیل به واسطه بررسی های سانحه سیل است ، که نتایجی از قبیل ارزیابی خسارت ، درس های یاد داده شده و توصیه ها در یک گزارش ثبت شده است. نقشه منطقه خطر سیل در دو نوع است. روش نقشه سازی جزئیات ، که برای ارزیابی خطر به منظور update کردن (و بعضی مواقع ساختن) نقشه های خطر (ریسک) مورد نیاز است.
نقشه ها به جنبه های آسیب پذیری و ضرر(خسارت) سیل کمک می کند. روش بزرگ تر که موقعیت (وضعیت) عمومی (کلی) سیل در حصار حوزه آبریز رود خانه و منطقه ساحلی را با هدف شناسایی نواحی که در معرض بیشترین خطر هستند، جستجو (کاوش) می کند. در این مورد ممکن است Remote Sensing به نقشه برداری (مسیردهی یا مکان یابی) نواحی زیر سیل مانده (از آب پوشیده شده) خصوصاً در سطح منطقه ای کمک کند. مرحله پیش گیری سیل بازبینی (مانیتورینگ) سیل بازبینی سیل می تواند با استفاده از Remote Sensing انجام شود ، که بیشتر از مدل های هیدرو دینامیکی برای این منظور استفاده می کند. که با نظارت شدت ، حرکت و انتشار(گسترش) سیستم نزولات جوی تعیین می کند که چه مقدار ، کی و کجا نزولات جوی (بارش) سنگین در طول ۰ تا سه ساعت بعدی باریدن خواهد گرفت( NowCasting نامیده می شود).
ماهواره های هواشناسی (هم زمین آهنگ و هم خورشید آهنگ) نمود های گوناگونی از چرخه آبی – نزولات جوی (سرعت و تراکم) ، انتقال رطوبت و نمداری خاک و سطح را تشخیص می دهند. مشاهدات نوری ماهواره ها از سیل ها به خاطر وجود ابرهایی که در جمع آوری Real time تصاویر از نواحی نزدیک دریاچه (برکه) وجود داشت ، مختل شده بود. سیستم SAR می تواند مشاهدات منظمی از سطح زمین ، حتی با وجود پوشش ابری انبوه جمع آوری کند.
NOAA AVHRR به بعضی از ماهواره ها اجازه می دهد تا mapping و مانیتورینگ سیل را همیشه و تقریباً Real time انجام دهند. داده های High Resolution مادون قرمز (۱۰٫۷ میکرون) و مرئی مجموعه داده های اصلی در این تشخیص است. رطوبت خاک مربوط به رویداد بارندگی سنگین یا ذوب برف اطلاعات بسیار مفیدی برای هدایت سیل (سیل ناگهانی) محسوب می شود . داده SSM/I از DMSP مجموعه داده استفاده شده در این پروژه است.IRS ، SPOT ، SAR ، و بعضی تصاویر قدرت تفکیک بالای NOAA می تواند برای تعیین وسعت سیل استفاده شود.
نویسنده: ساناز واجدیان
منبع: http://gistech.ir
برچسب‌ها:سیستم هشدار سیل
سید اسعد حسینی
علیرضا کربلائی
نادیا بابائی
عباسعلی داداشی رودباری
نویسنده: مهران فاطمی
مهران فاطمی دانشجوی دکترای آب و هواشناسی گرایش مخاطرات آب و هوایی دانشگاه یزد