عصر اهواز

شاخص دمای مؤثر دمای موثر:  (EFFECTIVE TEMPERATURE  (ET

یکی از قدیمی ترین معیارهای قدیمی و در عین حال رایج برای آسایش که نخستین بار آن را در ۱۹۲۳ هوتون و یاگلو برای انجمن مهندسان تاسیسات آمریکا ایجاد کردند،دمای مؤثر است(ASHRE,1972).

دمای موثر را به صورت دمای هوای آرام و اشباع شده ای که بتواند بدون تابش همان تاثیر را داشته باشد نیز می توان تعریف کرد(عساکره و موحدی،۱۳۷۶;ذوالفقاری،۱۳۹۲:۸۶).

 روش اجرای مدل :

    برای یک بازده تاریخی  بیست ساله  یا بیشتر  میزان  دما ( کمینه و بیشینه )  ودرصد رطوبت نسبی  شب و روز منطقه مورد مطالعه  جمع آوری می شود . میانگین دمای حداقل برای شب و میانگین دمای حداکثر برای روز  بکار می رود . دمای حداکثر تمام روز های ماه فروردین( جمع حداکثر دمای روز ها تقسیم بر ۳۱)    بازده تاریخی مد نظر استخراج می شود  سپس میانگین دمای حداکثر  ماه فروردین( جمع میانگین سال ها  تقسیم بر ۲۰)  بیست سال  یا بیشتر محاسبه می شود. برای کلیه  ماههای  دیکر سال به همین طریق میانگین دمای حداکثر  تعیین می شود . برای محاسبه حداقل دما   نیز به روش بالا اقدام کنید . برای ثبت میانگین درصد رطوبت نسبی  نیز  ابتدا  متوسط  درصدرطوبت نسبی را برای ماه فروردین  ( کمترین  و بیشترین  تقسیم بر ۲ ) اولین سال دوره مورد مطالعه محاسبه می شود  سپس میانگین متوسط درصد رطوبت نسبی  ماه فروردین  دوره تعیین می گردد. میانگین متوسط درصد رطوبت نسبی دیگر ماه ها نیز بر همین منوال مشخص می شود. حالا شما دارای میانگین حداکثر دمای بیست ساله  ,  میانگین  حداقل دمای بیست ساله  و میانگین متوسط  درصد رطوبت نسبی  بیست ساله منطقه مورد مطالعه را در اختیار دارید   با جایگزینی  مقادیر بدست آمده عناصر اقلیمی  در رابطه  زیر

                   (ET = (T-10)(1-RH/100

دمای موثر در شب  و دمای موثر در روز منطقه مطالعاتی  بدست می آید . حال با مقایسه مقادیر  ET با جدول (۱)  وضعیت آسایش  و راحتی  بیوکلیماتیک  محاسبه می شود(وبسایت برنامه ریزی و توسعه در صنعت گردشگری).

در رابطه بالا T بر حسب درجه سلسیوس و RH رطوبت نسبی بر حسب درصد است .

                                          جدول(۱):آسایش انسان بر اساس شاخص ET

مثال:شهر خلخال

جدول(۲): محاسبه دمای موثر شهر خلخال در طول یک دوره ۵ ساله برای موقع روز

جدول(۳): دمای موثر شهر خلخال در طول یک دوره ۵ ساله برای موقع شب

جدول(۴): محاسبه دمای موثر روزانه شهر خلخال در طول یک دوره ۵ ساله

نتایج:

با محاسبه دمای موثر شهر خلخال در سه موقعیت روز ، شب و روزانه به این نتیجه می رسیم در روز تعداد ماه های خیلی خنک ۳/۵۸ درصد ، خنک ۳/۸ درصد و آسایش ۳/۳۳ در صد می باشد .

در شب تعداد ماه های سرد سال ۶/۴۱ درصد و خیلی خنک ۳/۵۸ در صد است . اما در محاسبه روزانه تعداد ماه های خنک ۶/۶۶ درصد ، خنک ۶/۱۶ درصد و سرد ۶/۱۶ در صد می باشد .

به عبارتی در موقع روزدمای ۷ ماه خیلی خنک ( ۵/۱۵ تا ۶۷/۱ ) ، یک ماه خنک (۸/۱۷ تا ۵/۱۵ ) و فقط چهار ماه « خرداد ، تیر ، مرداد و شهریور » از شاخص آسایش برخوردار می باشند . و در موقعیت های شب و روزانه ماهی که دارای ضریب حرارتی آسایش باشد وجود ندارد . ماه های دی ، بهمن ، اسفند ، آبان و آذر در موقع شب سرد و بقیه خیلی خنک می باشند . اما در موقع ورزانه فقط ماههای دی و بهمن سرد و بقیه خنک و خیلی خنک می باشند .

بنابراین می توان نتیجه گرفت که در شهر خلخال ماههای خرداد ، تیر ، مرداد و شهریور در موقع روز برای گردشگری کاملا مناسب بوده و می توانند در صورت اعمال مدیریت مناسب گردشگران زیادی را جذب نمایند . مابقی ماهها نیز گردشگران خاص خود را می طلبد(وبسایت خلخال توریسم)

منابع

ذوالفقاری،حسن.(۱۳۹۲).آب و هواشناسی توریسم.انتشارات سمت.چاپ سوم.ص۲۰۰٫

عساکره،حسین و سعید موحدی.(۱۳۷۶).تعیین دمای مؤثر جهت طراحی اقلیمی در مناطق شمالی و جنوبی خوزستان،سپهر،ش ۲۳٫

ASHRE Handbook of Fundamentals(1972) American Society of Heating .Refrigerating and Air Conditioning Engineers,Inc,New York.

http://estalkhy.blogfa.com/post/15

http://agdasitavassol.blogfa.com/8812.aspx